7 w - Translate

Review တွေတအားကောင်းနေတဲ့ Japan Import စစ်စစ် Softymo Speedy Cleansing oil လေး
Instaမှာရော tiktokမှာရေပန်းစားတာလေးပါနော်
Lightweight ဖြစ်လွန်းတဲ့ texture ကြောင့် လူကြိုက်များပါတယ်
Cleansing oil ပေမယ့် သုံးပြီးရင် အဆီတ၀င်း၀င်းနဲ့ မျက်နှာသစ်ရမခက်ပါဘူးနော်
ဖျက်ရခက်တဲ့ makeup တွေကို သန့်စင်ပေးနိုင်ပြီး သူကြောင့် အဆီဖု ထပ်ထွက်လာတာမျိုးလဲ လုံး၀
မရှိ
Fragrance free
Alcohol free
Jojoba oil/olive/sesame/Shea butterနဲ့ safflowerပါ၀င်တာမို့ အသားအရေကို စိုအိစေပါတယ်
အတင်းဖျက်ဆွဲပြီး သုံးစရာမလိုတာကြောင့် အရေးအကြောင်းဖြစ်တာကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်
ဆား၀က်ခြံတွေလဲ သက်သာစေပြီး အညစ်အကြေးအကုန်ဖယ်ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်
Price(240ml)-32500 Ks
% Authentic
Import from Japan
အတုအပ လုံးဝမရောင်း
ဝယ်ပြီး ပစ္စည်း ပြန်မလဲပေးပါ

image
7 w - Translate

Review တွေတအားကောင်းနေတဲ့ Japan Import စစ်စစ် Softymo Speedy Cleansing oil လေး
Instaမှာရော tiktokမှာရေပန်းစားတာလေးပါနော်
Lightweight ဖြစ်လွန်းတဲ့ texture ကြောင့် လူကြိုက်များပါတယ်
Cleansing oil ပေမယ့် သုံးပြီးရင် အဆီတ၀င်း၀င်းနဲ့ မျက်နှာသစ်ရမခက်ပါဘူးနော်
ဖျက်ရခက်တဲ့ makeup တွေကို သန့်စင်ပေးနိုင်ပြီး သူကြောင့် အဆီဖု ထပ်ထွက်လာတာမျိုးလဲ လုံး၀
မရှိ
Fragrance free
Alcohol free
Jojoba oil/olive/sesame/Shea butterနဲ့ safflowerပါ၀င်တာမို့ အသားအရေကို စိုအိစေပါတယ်
အတင်းဖျက်ဆွဲပြီး သုံးစရာမလိုတာကြောင့် အရေးအကြောင်းဖြစ်တာကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်
ဆား၀က်ခြံတွေလဲ သက်သာစေပြီး အညစ်အကြေးအကုန်ဖယ်ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်
Price(240ml)-32500 Ks
% Authentic
Import from Japan
အတုအပ လုံးဝမရောင်း
ဝယ်ပြီး ပစ္စည်း ပြန်မလဲပေးပါ

image
7 w - Translate

Review တွေတအားကောင်းနေတဲ့ Japan Import စစ်စစ် Softymo Speedy Cleansing oil လေး
Instaမှာရော tiktokမှာရေပန်းစားတာလေးပါနော်
Lightweight ဖြစ်လွန်းတဲ့ texture ကြောင့် လူကြိုက်များပါတယ်
Cleansing oil ပေမယ့် သုံးပြီးရင် အဆီတ၀င်း၀င်းနဲ့ မျက်နှာသစ်ရမခက်ပါဘူးနော်
ဖျက်ရခက်တဲ့ makeup တွေကို သန့်စင်ပေးနိုင်ပြီး သူကြောင့် အဆီဖု ထပ်ထွက်လာတာမျိုးလဲ လုံး၀
မရှိ
Fragrance free
Alcohol free
Jojoba oil/olive/sesame/Shea butterနဲ့ safflowerပါ၀င်တာမို့ အသားအရေကို စိုအိစေပါတယ်
အတင်းဖျက်ဆွဲပြီး သုံးစရာမလိုတာကြောင့် အရေးအကြောင်းဖြစ်တာကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်
ဆား၀က်ခြံတွေလဲ သက်သာစေပြီး အညစ်အကြေးအကုန်ဖယ်ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်
Price(240ml)-32500 Ks
% Authentic
Import from Japan
အတုအပ လုံးဝမရောင်း
ဝယ်ပြီး ပစ္စည်း ပြန်မလဲပေးပါ

image
7 w - Translate

Review တွေတအားကောင်းနေတဲ့ Japan Import စစ်စစ် Softymo Speedy Cleansing oil လေး
Instaမှာရော tiktokမှာရေပန်းစားတာလေးပါနော်
Lightweight ဖြစ်လွန်းတဲ့ texture ကြောင့် လူကြိုက်များပါတယ်
Cleansing oil ပေမယ့် သုံးပြီးရင် အဆီတ၀င်း၀င်းနဲ့ မျက်နှာသစ်ရမခက်ပါဘူးနော်
ဖျက်ရခက်တဲ့ makeup တွေကို သန့်စင်ပေးနိုင်ပြီး သူကြောင့် အဆီဖု ထပ်ထွက်လာတာမျိုးလဲ လုံး၀
မရှိ
Fragrance free
Alcohol free
Jojoba oil/olive/sesame/Shea butterနဲ့ safflowerပါ၀င်တာမို့ အသားအရေကို စိုအိစေပါတယ်
အတင်းဖျက်ဆွဲပြီး သုံးစရာမလိုတာကြောင့် အရေးအကြောင်းဖြစ်တာကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်
ဆား၀က်ခြံတွေလဲ သက်သာစေပြီး အညစ်အကြေးအကုန်ဖယ်ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်
Price(240ml)-32500 Ks
% Authentic
Import from Japan
အတုအပ လုံးဝမရောင်း
ဝယ်ပြီး ပစ္စည်း ပြန်မလဲပေးပါ

image
7 w - Translate

Review တွေတအားကောင်းနေတဲ့ Japan Import စစ်စစ် Softymo Speedy Cleansing oil လေး
Instaမှာရော tiktokမှာရေပန်းစားတာလေးပါနော်
Lightweight ဖြစ်လွန်းတဲ့ texture ကြောင့် လူကြိုက်များပါတယ်
Cleansing oil ပေမယ့် သုံးပြီးရင် အဆီတ၀င်း၀င်းနဲ့ မျက်နှာသစ်ရမခက်ပါဘူးနော်
ဖျက်ရခက်တဲ့ makeup တွေကို သန့်စင်ပေးနိုင်ပြီး သူကြောင့် အဆီဖု ထပ်ထွက်လာတာမျိုးလဲ လုံး၀
မရှိ
Fragrance free
Alcohol free
Jojoba oil/olive/sesame/Shea butterနဲ့ safflowerပါ၀င်တာမို့ အသားအရေကို စိုအိစေပါတယ်
အတင်းဖျက်ဆွဲပြီး သုံးစရာမလိုတာကြောင့် အရေးအကြောင်းဖြစ်တာကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်
ဆား၀က်ခြံတွေလဲ သက်သာစေပြီး အညစ်အကြေးအကုန်ဖယ်ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်
Price(240ml)-32500 Ks
% Authentic
Import from Japan
အတုအပ လုံးဝမရောင်း
ဝယ်ပြီး ပစ္စည်း ပြန်မလဲပေးပါ

image
image
image
image
image
7 w - Translate

Final Fantasy VII (Movie) ဟာ
2005 ခုနှစ်မှာထွက်ရှိခဲ့ပြီး IMDb rating 7.2 ရရှိထားတဲ့ Animation ရုပ်ရှင်ကားကောင်းတစ်ကားဖြစ်ပါတယ်။
မူရင်း video game ဖြစ်ပြီး movie အဖြစ်ပြန်လည်ရိုက်ကူးထားတာဖြစ်ပါတယ်
နောက်ဆုံးတိုက်ပွဲပြီးဆုံးပြီးနောက် နှစ်နှစ်အကြာ
ကမ္ဘာကြီးတစ်ခုလုံးပြန်လည်တည်ငြိမ်လာတဲ့အချိန်မှာ
နောက်ထပ်အန္တရာယ်တစ်ခုနဲ့ ကြုံတွေ့ရပါတော့တယ်
လူတွေအားလုံးဟာလဲကမ္ဘာမြေကပ်လိုခေါ်တဲ့ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပွားနေပြီး
ကြေးစားစစ်သည်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ကလောက်ဒ့်ဟာ ကုမ္ပဏီဥက္ကဠ ရုပ်ဖ့် နဲ့တွေ့ပြီး
ရုပ်ဖ့်က ဂျီနိုဗာဆဲလ်ကိုလိုက်ရှာနေတဲ့ လူသုံးယောက်ကို
တားဆီးဖိုအကူညီတောင်းရာမှာ ငြင်းဆန်ပြီးပြန်လာခဲ့ပါတယ်
သူပြန်လာချိန်မှာတော့ သူနဲ့အတူနေထိုင်တဲ့ ရောဂါခံစားနေရတဲ့
မိဘမဲ့ကလေးငယ်တွေကို ဖမ်းခေါ်သွားကြတာကိုသိလိုက်ရပါတယ်
တစ်ကိုယ်တည်းနေတတ်တဲ့ ကလောက်ဒ့်မှာလဲ ရောဂါခံစားနေရပြီး
သူငယ်ချင်းတွေကိုတောင်မပြောပြခဲ့ပါဘူး
ဒါပေမဲ့ သူကလေးတွေကို ကယ်တင်ဖိုကြိုးစားရင်း
ဂျီနိုဗာဆဲလ်ကို ရှာဖွေနေတဲ့ လူသုံးယောက်ကို ကလောက်ဒ့် နဲ့
သူ့သူငယ်ချင်းတွေ ကနောက်တစ်ကြိမ် ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ကြရပါတော့တယ်
Video game ကနေ movie အဖြစ်ထွက်လာတဲ့အတွက်
fighting scenes တွေကလဲအမိုက်စားတွေမို ကြိုက်ကြမှာပါ။

Final Fantasy VII: Advent Children (2005)

ဇာတ်ကားလင့်
https://t.me/c/2186686827/350

Channel Join ရန်လင့်
https://t.me/+snaCVmemMMBhNDRl

image

ပရိုတင်းတခုခု ထုတ်လုပ်ဖို့ ဗီဇညွှန်ကြားချက် ဖောက်ပြန်ရင် အဲဒီ့ ပရိုတင်းကိုပဲ ထိခိုက်မှာပါ။ ဒီ့အပြင် သက်ရှိတခုရဲ့ ပရိုတင်းအားလုံးက ရိုင်ဘိုဆုမ်း တစ်မျိုးတည်းထဲမှာ တပ်ဆင်နိုင်ရမှာ ဖြစ်လို့၊ ရိုင်ဘိုဆုမ်းမှာ မျိုးဗီဇ ဖောက်ပြန်ရင်၊ ပရိုတင်းများစွာကို မထုတ်လုပ်နိုင်ဘဲ ဖြစ်သွားမယ်။ အဲဒီလို ဗီဇပြောင်းတဲ့ သက်ရှိကလည်း အသက်ရှင်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါ။ ရိုင်ဘိုဆုမ်းတွေဟာ အခုလို အမှားမခံတာကြောင့်၊ အင်မတန် နှေးကွေးစွာပဲ ဗီဇပြောင်းခွင့်ရပါတယ်။
ဒီ အဏုဇီဝတွေက ဆဲလ်အမြှေးပါးနဲ့ ဆဲလ်တံတိုင်း (ဆဲလ်အမြှေးပါး အပြင်က အလွှာ)ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ ကကျတော့ ဘက်တီးရီးယား နဲ့ ယူကယ်ရီယုတ် တခုနဲ့မှ မတူပြန်ပါဘူး။ ကားလ်ဝို့စ်က ဒီလောက် သိသိသာသာ ကွဲပြားတဲ့ အဲဒီ့ အဏုဇီဝတွေကို ဘက်တီးရီးယားလို့ ဘယ်လိုမှ မသတ်မှတ်နိုင်တော့ပါဘူး။ သူတို့က ယူကယ်ရီယုတ် နဲ့ ဘက်တီးရီးယား ကွဲပြားသလောက်ကို ကွဲပြားတာမို့၊ သူတို့နဲ့ အဆင့်အတန်း အတူတူ သတ်မှတ်သင့်တယ်လို့ အဆိုပြုလိုက်ပါတယ်။ သူတွေ့ရှိတဲ့ အဲဒီ့အဏုဇီဝတွေက တိရစ္ဆာန်ရဲ့ အူထဲမှာ မီသိန်းထုတ်လုပ်တဲ့ ပရိုကယ်ရီယုတ်တွေပါ။ မီသန်နိုဂျင် (methanogen) လို့ခေါ်ပါတယ်။ သူတို့က ဟိုက်ဒရိုဂျင်နဲ့ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ရှိရုံနဲ့ ရှင်သန်နိုင်တာကြောင့် အစာမှီဝဲပုံ၊ စွမ်းအင်စုဆောင်းပုံနဲ့ အသက်ရှူပုံ ရိုးစင်းလှတယ်။ စွမ်းအင်အတွက် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို သုံးတယ်။ အောက်ဆီဂျင်ကို မရှူဘဲ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ကို ရှူတယ်။ အဲဒီ့ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ထဲက ကာဘွန်ကိုပဲ ကာဘွန် အရင်းအမြစ် အနေနဲ့ မှီဝဲတယ်ကိုး။ ဝို့စ်က ဒီလို ရှေးကျတဲ့ ရှင်သန်ပုံကို ကြည့်ပြီး သူတို့ကို ရှေးကျတဲ့ အဏုဇီဝ ဖြစ်မယ်လို့ ယူဆတာကြောင့်၊ အာခေးဘက်တီးရီးယား (archaebacteria) လို့ နာမည်ပေးလိုက်ပါတယ်။ archaeo က ရှေးကျသောလို့ အဓိပ္ပာယ်ရတာကြောင့်၊ ရှေးကျတဲ့ ဘက်တီးရီးယားလို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ ဘက်တီးရီးယား အစစ်နဲ့ နာမည်ရောမှာစိုးတာကြောင့်၊ နာမည်ကို အာခေးယား (Archaea) လို့ ချုံ့လိုက်ပါတယ်။
အာခေးယား သက်ရှိတွေက အပြင်ပန်းမှာ ခွဲဖို့ ခက်တာကြောင့်၊ ကျွန်တော်တို့ မျက်စိအောက်မှာပဲ ဘက်တီးရီးယား အ​ယောင်ဆောင်ပြီး ပုန်းနေတာပါ။ အခုလို မျိုးဗီဇ၊ ဇီဝဓာတု ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ ရှင်သန်ကျက်စားပုံ ကွဲပြားလွန်းတာကို သတိထားမိမှသာ ကျွန်တော်တို့ သိနားလည်သွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဝို့စ်ရဲ့ တွေ့ရှိချက်ကြောင့် ယနေ့ခေတ်မှာတော့ သက်ရှိတွေကို ဒိုမိန်း (domain) သုံးခုအဖြစ် မျိုးခွဲသတ်မှတ်ကြပါတယ်။
အဲဒါတွေက -
(၁) ယူကယ်ရီယာ မျိုးနွယ် (Eukarya)
(၂) ဘက်တီးရီးယားအစစ် (Eubacteria)
(၃) အာခေးယား (Archaea) တို့ဖြစ်ပါတယ်။
ဝို့စ်က အဲဒီ့ ဒိုမိန်း (၃)ခုကို သက်ရှိဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်မှာ အစောဆုံး ကွဲထွက်ခဲ့တဲ့ သစ်ကိုင်းကြီးတွေလို့ ယူဆခဲ့တယ်။ ဘက်တီးရီးယာက တစ်ကိုင်း၊ အာခေးယား + ယူကယ်ရီယုတ် က တစ်ကိုင်းပေါ့။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ကျောင်း/တက္ကသိုလ် သင်ရိုးတွေမှာတော့ ၁၉၆၉ခုနှစ်မှာ အဆိုပြုခဲ့တဲ့ လောက ငါးခု (five kingdoms) မျိုးခွဲနည်းကို မကြာသေးခင်ကအထိ ပို့ချပါတယ်။ မိုနာရာ (Monera - ဘက်တီးရီးယား)၊ ပရိုတိုဇွာ၊ အပင်၊ မှို၊ သတ္တဝါပါ။ သင်ရိုးအသစ်မှာတော့ ဒိုမိန်းသုံးခုပါလာပါပြီ။
၂၀၀၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာတော့ ဒိုမိန်း (၃)ခု စနစ်မှာလည်း လစ်ဟာချက်တွေ တွေ့လာရပါပြီ။ သက်ရှိတွေက မိဘကနေ သားသမီးကို မျိုးဗီဇစီးဆင်းသလို၊ တခါတရံမှာ အမျိုးမတူတဲ့ သက်ရှိအချင်းချင်းလည်း ဘေးတိုက် ကူးသန်းဖလှယ်တတ်တယ်ဆိုတာကို သိလာကြပြီ။ အဲဒီ့လို မျိုးဗီဇ ဘေးတိုက်ဖလှယ်ခြင်း (horizontal gene transfer - HGT) ဖြစ်စဉ်တွေကို အာခေးယားနဲ့ ဘက်တီးရီးယားမှာ ပေါများစွာ တွေ့ရှိရတယ်။ ဒါကြောင့် သက်ရှိ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို သစ်ပင်ကြီးတစ်ပင်လို စိတ်ကူးလိုက်ရင်၊ ဟိုးကနဦးအစ၊ သစ်ပင်ရဲ့ အရင်းပိုင်းဟာ ယနေ့ခေတ်မှာလို အကိုင်းအခက်တွေ၊ မျိုးကွဲထွက်မှုတွေနဲ့ ပီပီပြင်ပြင် မရှိဘဲ သစ်မြစ်တွေလို ရောထွေး ယှက်ဖြာနေတယ်လို့ ပြောင်းလဲ ရှုမြင်လာပါတယ်။
ဒီ့အပြင် ကျွန်တော်တို့ ယူကယ်ရီယုတ် သက်ရှိဟာ ရိုင်ဘိုဆုမ်းမှာ အာခေးယားနဲ့ အမျိုးနီးတယ်။ ဒါပေမယ့် စွမ်းအင်စုဆောင်းပုံနဲ့ ဆဲလ် အမြှေးပါး ဖွဲ့စည်းပုံမှာ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ နီးစပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ အာခေးယား နှစ်ခုလုံးကနေ ပေါင်းစပ် ဖြစ်တည်လာတဲ့ မျိုးမစစ် သက်ရှိဆန်း ဖြစ်တယ်ဆိုတာကလည်း ပိုလို့ ထင်ရှားလာတယ်။
လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ အာခေးယားကို ရှေးအကျဆုံး သက်ရှိ အကိုင်းအခက်တွေ အဖြစ် အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ လက်ခံထားပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ ယူကယ်ရီယုတ်တွေကတော့ မျိုးမစစ်တာ သိသာလွန်းတာကြောင့် ရှေးအကျဆုံး အကိုင်းအခက်တစ်ခု အဖြစ် မသတ်မှတ်တော့ပါဘူး။ အဲဒီ့ ဒိုမိန်း (၃)ခုက ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို မထင်ဟပ်တော့ပေမယ့်လည်း၊ ဇီဝလက္ခဏာရပ်အားဖြင့် စုစုစည်းစည်း ရှိနေတဲ့ သက်ရှိအုပ်စု သုံးခု အနေနဲ့တော့ ဆက်လက် ရည်ညွှန်း အသုံးပြုဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ကားလ်ဝို့စ်က အာခေးယား သက်ရှိကို တွေ့ရှိခဲ့ပုံကို သိပ္ပံဂျာနယ်လစ် David Quammen က The Tangled Tree စာအုပ်မှာ စိတ်ဝင်စားဖွယ် ဆွေးနွေးထားပါတယ်။ အဲဒီ့စာအုပ်ရဲ့ အကျဉ်းချုပ်ကိုတော့ အောက်ပါ လင့်ခ်မှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။
The Tangled Tree စာအုပ် အနှစ်ချုပ် | 25 Feb 2021
https://kyawzwarlynnpublicatio....ns.wordpress.com/...

#end

image

ပရိုတင်းတခုခု ထုတ်လုပ်ဖို့ ဗီဇညွှန်ကြားချက် ဖောက်ပြန်ရင် အဲဒီ့ ပရိုတင်းကိုပဲ ထိခိုက်မှာပါ။ ဒီ့အပြင် သက်ရှိတခုရဲ့ ပရိုတင်းအားလုံးက ရိုင်ဘိုဆုမ်း တစ်မျိုးတည်းထဲမှာ တပ်ဆင်နိုင်ရမှာ ဖြစ်လို့၊ ရိုင်ဘိုဆုမ်းမှာ မျိုးဗီဇ ဖောက်ပြန်ရင်၊ ပရိုတင်းများစွာကို မထုတ်လုပ်နိုင်ဘဲ ဖြစ်သွားမယ်။ အဲဒီလို ဗီဇပြောင်းတဲ့ သက်ရှိကလည်း အသက်ရှင်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါ။ ရိုင်ဘိုဆုမ်းတွေဟာ အခုလို အမှားမခံတာကြောင့်၊ အင်မတန် နှေးကွေးစွာပဲ ဗီဇပြောင်းခွင့်ရပါတယ်။
ဒီ အဏုဇီဝတွေက ဆဲလ်အမြှေးပါးနဲ့ ဆဲလ်တံတိုင်း (ဆဲလ်အမြှေးပါး အပြင်က အလွှာ)ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ ကကျတော့ ဘက်တီးရီးယား နဲ့ ယူကယ်ရီယုတ် တခုနဲ့မှ မတူပြန်ပါဘူး။ ကားလ်ဝို့စ်က ဒီလောက် သိသိသာသာ ကွဲပြားတဲ့ အဲဒီ့ အဏုဇီဝတွေကို ဘက်တီးရီးယားလို့ ဘယ်လိုမှ မသတ်မှတ်နိုင်တော့ပါဘူး။ သူတို့က ယူကယ်ရီယုတ် နဲ့ ဘက်တီးရီးယား ကွဲပြားသလောက်ကို ကွဲပြားတာမို့၊ သူတို့နဲ့ အဆင့်အတန်း အတူတူ သတ်မှတ်သင့်တယ်လို့ အဆိုပြုလိုက်ပါတယ်။ သူတွေ့ရှိတဲ့ အဲဒီ့အဏုဇီဝတွေက တိရစ္ဆာန်ရဲ့ အူထဲမှာ မီသိန်းထုတ်လုပ်တဲ့ ပရိုကယ်ရီယုတ်တွေပါ။ မီသန်နိုဂျင် (methanogen) လို့ခေါ်ပါတယ်။ သူတို့က ဟိုက်ဒရိုဂျင်နဲ့ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ရှိရုံနဲ့ ရှင်သန်နိုင်တာကြောင့် အစာမှီဝဲပုံ၊ စွမ်းအင်စုဆောင်းပုံနဲ့ အသက်ရှူပုံ ရိုးစင်းလှတယ်။ စွမ်းအင်အတွက် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို သုံးတယ်။ အောက်ဆီဂျင်ကို မရှူဘဲ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ကို ရှူတယ်။ အဲဒီ့ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ထဲက ကာဘွန်ကိုပဲ ကာဘွန် အရင်းအမြစ် အနေနဲ့ မှီဝဲတယ်ကိုး။ ဝို့စ်က ဒီလို ရှေးကျတဲ့ ရှင်သန်ပုံကို ကြည့်ပြီး သူတို့ကို ရှေးကျတဲ့ အဏုဇီဝ ဖြစ်မယ်လို့ ယူဆတာကြောင့်၊ အာခေးဘက်တီးရီးယား (archaebacteria) လို့ နာမည်ပေးလိုက်ပါတယ်။ archaeo က ရှေးကျသောလို့ အဓိပ္ပာယ်ရတာကြောင့်၊ ရှေးကျတဲ့ ဘက်တီးရီးယားလို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ ဘက်တီးရီးယား အစစ်နဲ့ နာမည်ရောမှာစိုးတာကြောင့်၊ နာမည်ကို အာခေးယား (Archaea) လို့ ချုံ့လိုက်ပါတယ်။
အာခေးယား သက်ရှိတွေက အပြင်ပန်းမှာ ခွဲဖို့ ခက်တာကြောင့်၊ ကျွန်တော်တို့ မျက်စိအောက်မှာပဲ ဘက်တီးရီးယား အ​ယောင်ဆောင်ပြီး ပုန်းနေတာပါ။ အခုလို မျိုးဗီဇ၊ ဇီဝဓာတု ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ ရှင်သန်ကျက်စားပုံ ကွဲပြားလွန်းတာကို သတိထားမိမှသာ ကျွန်တော်တို့ သိနားလည်သွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဝို့စ်ရဲ့ တွေ့ရှိချက်ကြောင့် ယနေ့ခေတ်မှာတော့ သက်ရှိတွေကို ဒိုမိန်း (domain) သုံးခုအဖြစ် မျိုးခွဲသတ်မှတ်ကြပါတယ်။
အဲဒါတွေက -
(၁) ယူကယ်ရီယာ မျိုးနွယ် (Eukarya)
(၂) ဘက်တီးရီးယားအစစ် (Eubacteria)
(၃) အာခေးယား (Archaea) တို့ဖြစ်ပါတယ်။
ဝို့စ်က အဲဒီ့ ဒိုမိန်း (၃)ခုကို သက်ရှိဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်မှာ အစောဆုံး ကွဲထွက်ခဲ့တဲ့ သစ်ကိုင်းကြီးတွေလို့ ယူဆခဲ့တယ်။ ဘက်တီးရီးယာက တစ်ကိုင်း၊ အာခေးယား + ယူကယ်ရီယုတ် က တစ်ကိုင်းပေါ့။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ကျောင်း/တက္ကသိုလ် သင်ရိုးတွေမှာတော့ ၁၉၆၉ခုနှစ်မှာ အဆိုပြုခဲ့တဲ့ လောက ငါးခု (five kingdoms) မျိုးခွဲနည်းကို မကြာသေးခင်ကအထိ ပို့ချပါတယ်။ မိုနာရာ (Monera - ဘက်တီးရီးယား)၊ ပရိုတိုဇွာ၊ အပင်၊ မှို၊ သတ္တဝါပါ။ သင်ရိုးအသစ်မှာတော့ ဒိုမိန်းသုံးခုပါလာပါပြီ။
၂၀၀၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာတော့ ဒိုမိန်း (၃)ခု စနစ်မှာလည်း လစ်ဟာချက်တွေ တွေ့လာရပါပြီ။ သက်ရှိတွေက မိဘကနေ သားသမီးကို မျိုးဗီဇစီးဆင်းသလို၊ တခါတရံမှာ အမျိုးမတူတဲ့ သက်ရှိအချင်းချင်းလည်း ဘေးတိုက် ကူးသန်းဖလှယ်တတ်တယ်ဆိုတာကို သိလာကြပြီ။ အဲဒီ့လို မျိုးဗီဇ ဘေးတိုက်ဖလှယ်ခြင်း (horizontal gene transfer - HGT) ဖြစ်စဉ်တွေကို အာခေးယားနဲ့ ဘက်တီးရီးယားမှာ ပေါများစွာ တွေ့ရှိရတယ်။ ဒါကြောင့် သက်ရှိ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို သစ်ပင်ကြီးတစ်ပင်လို စိတ်ကူးလိုက်ရင်၊ ဟိုးကနဦးအစ၊ သစ်ပင်ရဲ့ အရင်းပိုင်းဟာ ယနေ့ခေတ်မှာလို အကိုင်းအခက်တွေ၊ မျိုးကွဲထွက်မှုတွေနဲ့ ပီပီပြင်ပြင် မရှိဘဲ သစ်မြစ်တွေလို ရောထွေး ယှက်ဖြာနေတယ်လို့ ပြောင်းလဲ ရှုမြင်လာပါတယ်။
ဒီ့အပြင် ကျွန်တော်တို့ ယူကယ်ရီယုတ် သက်ရှိဟာ ရိုင်ဘိုဆုမ်းမှာ အာခေးယားနဲ့ အမျိုးနီးတယ်။ ဒါပေမယ့် စွမ်းအင်စုဆောင်းပုံနဲ့ ဆဲလ် အမြှေးပါး ဖွဲ့စည်းပုံမှာ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ နီးစပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ အာခေးယား နှစ်ခုလုံးကနေ ပေါင်းစပ် ဖြစ်တည်လာတဲ့ မျိုးမစစ် သက်ရှိဆန်း ဖြစ်တယ်ဆိုတာကလည်း ပိုလို့ ထင်ရှားလာတယ်။
လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ အာခေးယားကို ရှေးအကျဆုံး သက်ရှိ အကိုင်းအခက်တွေ အဖြစ် အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ လက်ခံထားပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ ယူကယ်ရီယုတ်တွေကတော့ မျိုးမစစ်တာ သိသာလွန်းတာကြောင့် ရှေးအကျဆုံး အကိုင်းအခက်တစ်ခု အဖြစ် မသတ်မှတ်တော့ပါဘူး။ အဲဒီ့ ဒိုမိန်း (၃)ခုက ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို မထင်ဟပ်တော့ပေမယ့်လည်း၊ ဇီဝလက္ခဏာရပ်အားဖြင့် စုစုစည်းစည်း ရှိနေတဲ့ သက်ရှိအုပ်စု သုံးခု အနေနဲ့တော့ ဆက်လက် ရည်ညွှန်း အသုံးပြုဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ကားလ်ဝို့စ်က အာခေးယား သက်ရှိကို တွေ့ရှိခဲ့ပုံကို သိပ္ပံဂျာနယ်လစ် David Quammen က The Tangled Tree စာအုပ်မှာ စိတ်ဝင်စားဖွယ် ဆွေးနွေးထားပါတယ်။ အဲဒီ့စာအုပ်ရဲ့ အကျဉ်းချုပ်ကိုတော့ အောက်ပါ လင့်ခ်မှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။
The Tangled Tree စာအုပ် အနှစ်ချုပ် | 25 Feb 2021
https://kyawzwarlynnpublicatio....ns.wordpress.com/...

#end

image

ပရိုတင်းတခုခု ထုတ်လုပ်ဖို့ ဗီဇညွှန်ကြားချက် ဖောက်ပြန်ရင် အဲဒီ့ ပရိုတင်းကိုပဲ ထိခိုက်မှာပါ။ ဒီ့အပြင် သက်ရှိတခုရဲ့ ပရိုတင်းအားလုံးက ရိုင်ဘိုဆုမ်း တစ်မျိုးတည်းထဲမှာ တပ်ဆင်နိုင်ရမှာ ဖြစ်လို့၊ ရိုင်ဘိုဆုမ်းမှာ မျိုးဗီဇ ဖောက်ပြန်ရင်၊ ပရိုတင်းများစွာကို မထုတ်လုပ်နိုင်ဘဲ ဖြစ်သွားမယ်။ အဲဒီလို ဗီဇပြောင်းတဲ့ သက်ရှိကလည်း အသက်ရှင်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါ။ ရိုင်ဘိုဆုမ်းတွေဟာ အခုလို အမှားမခံတာကြောင့်၊ အင်မတန် နှေးကွေးစွာပဲ ဗီဇပြောင်းခွင့်ရပါတယ်။
ဒီ အဏုဇီဝတွေက ဆဲလ်အမြှေးပါးနဲ့ ဆဲလ်တံတိုင်း (ဆဲလ်အမြှေးပါး အပြင်က အလွှာ)ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ ကကျတော့ ဘက်တီးရီးယား နဲ့ ယူကယ်ရီယုတ် တခုနဲ့မှ မတူပြန်ပါဘူး။ ကားလ်ဝို့စ်က ဒီလောက် သိသိသာသာ ကွဲပြားတဲ့ အဲဒီ့ အဏုဇီဝတွေကို ဘက်တီးရီးယားလို့ ဘယ်လိုမှ မသတ်မှတ်နိုင်တော့ပါဘူး။ သူတို့က ယူကယ်ရီယုတ် နဲ့ ဘက်တီးရီးယား ကွဲပြားသလောက်ကို ကွဲပြားတာမို့၊ သူတို့နဲ့ အဆင့်အတန်း အတူတူ သတ်မှတ်သင့်တယ်လို့ အဆိုပြုလိုက်ပါတယ်။ သူတွေ့ရှိတဲ့ အဲဒီ့အဏုဇီဝတွေက တိရစ္ဆာန်ရဲ့ အူထဲမှာ မီသိန်းထုတ်လုပ်တဲ့ ပရိုကယ်ရီယုတ်တွေပါ။ မီသန်နိုဂျင် (methanogen) လို့ခေါ်ပါတယ်။ သူတို့က ဟိုက်ဒရိုဂျင်နဲ့ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ရှိရုံနဲ့ ရှင်သန်နိုင်တာကြောင့် အစာမှီဝဲပုံ၊ စွမ်းအင်စုဆောင်းပုံနဲ့ အသက်ရှူပုံ ရိုးစင်းလှတယ်။ စွမ်းအင်အတွက် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို သုံးတယ်။ အောက်ဆီဂျင်ကို မရှူဘဲ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ကို ရှူတယ်။ အဲဒီ့ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ထဲက ကာဘွန်ကိုပဲ ကာဘွန် အရင်းအမြစ် အနေနဲ့ မှီဝဲတယ်ကိုး။ ဝို့စ်က ဒီလို ရှေးကျတဲ့ ရှင်သန်ပုံကို ကြည့်ပြီး သူတို့ကို ရှေးကျတဲ့ အဏုဇီဝ ဖြစ်မယ်လို့ ယူဆတာကြောင့်၊ အာခေးဘက်တီးရီးယား (archaebacteria) လို့ နာမည်ပေးလိုက်ပါတယ်။ archaeo က ရှေးကျသောလို့ အဓိပ္ပာယ်ရတာကြောင့်၊ ရှေးကျတဲ့ ဘက်တီးရီးယားလို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ ဘက်တီးရီးယား အစစ်နဲ့ နာမည်ရောမှာစိုးတာကြောင့်၊ နာမည်ကို အာခေးယား (Archaea) လို့ ချုံ့လိုက်ပါတယ်။
အာခေးယား သက်ရှိတွေက အပြင်ပန်းမှာ ခွဲဖို့ ခက်တာကြောင့်၊ ကျွန်တော်တို့ မျက်စိအောက်မှာပဲ ဘက်တီးရီးယား အ​ယောင်ဆောင်ပြီး ပုန်းနေတာပါ။ အခုလို မျိုးဗီဇ၊ ဇီဝဓာတု ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ ရှင်သန်ကျက်စားပုံ ကွဲပြားလွန်းတာကို သတိထားမိမှသာ ကျွန်တော်တို့ သိနားလည်သွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဝို့စ်ရဲ့ တွေ့ရှိချက်ကြောင့် ယနေ့ခေတ်မှာတော့ သက်ရှိတွေကို ဒိုမိန်း (domain) သုံးခုအဖြစ် မျိုးခွဲသတ်မှတ်ကြပါတယ်။
အဲဒါတွေက -
(၁) ယူကယ်ရီယာ မျိုးနွယ် (Eukarya)
(၂) ဘက်တီးရီးယားအစစ် (Eubacteria)
(၃) အာခေးယား (Archaea) တို့ဖြစ်ပါတယ်။
ဝို့စ်က အဲဒီ့ ဒိုမိန်း (၃)ခုကို သက်ရှိဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်မှာ အစောဆုံး ကွဲထွက်ခဲ့တဲ့ သစ်ကိုင်းကြီးတွေလို့ ယူဆခဲ့တယ်။ ဘက်တီးရီးယာက တစ်ကိုင်း၊ အာခေးယား + ယူကယ်ရီယုတ် က တစ်ကိုင်းပေါ့။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ကျောင်း/တက္ကသိုလ် သင်ရိုးတွေမှာတော့ ၁၉၆၉ခုနှစ်မှာ အဆိုပြုခဲ့တဲ့ လောက ငါးခု (five kingdoms) မျိုးခွဲနည်းကို မကြာသေးခင်ကအထိ ပို့ချပါတယ်။ မိုနာရာ (Monera - ဘက်တီးရီးယား)၊ ပရိုတိုဇွာ၊ အပင်၊ မှို၊ သတ္တဝါပါ။ သင်ရိုးအသစ်မှာတော့ ဒိုမိန်းသုံးခုပါလာပါပြီ။
၂၀၀၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာတော့ ဒိုမိန်း (၃)ခု စနစ်မှာလည်း လစ်ဟာချက်တွေ တွေ့လာရပါပြီ။ သက်ရှိတွေက မိဘကနေ သားသမီးကို မျိုးဗီဇစီးဆင်းသလို၊ တခါတရံမှာ အမျိုးမတူတဲ့ သက်ရှိအချင်းချင်းလည်း ဘေးတိုက် ကူးသန်းဖလှယ်တတ်တယ်ဆိုတာကို သိလာကြပြီ။ အဲဒီ့လို မျိုးဗီဇ ဘေးတိုက်ဖလှယ်ခြင်း (horizontal gene transfer - HGT) ဖြစ်စဉ်တွေကို အာခေးယားနဲ့ ဘက်တီးရီးယားမှာ ပေါများစွာ တွေ့ရှိရတယ်။ ဒါကြောင့် သက်ရှိ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို သစ်ပင်ကြီးတစ်ပင်လို စိတ်ကူးလိုက်ရင်၊ ဟိုးကနဦးအစ၊ သစ်ပင်ရဲ့ အရင်းပိုင်းဟာ ယနေ့ခေတ်မှာလို အကိုင်းအခက်တွေ၊ မျိုးကွဲထွက်မှုတွေနဲ့ ပီပီပြင်ပြင် မရှိဘဲ သစ်မြစ်တွေလို ရောထွေး ယှက်ဖြာနေတယ်လို့ ပြောင်းလဲ ရှုမြင်လာပါတယ်။
ဒီ့အပြင် ကျွန်တော်တို့ ယူကယ်ရီယုတ် သက်ရှိဟာ ရိုင်ဘိုဆုမ်းမှာ အာခေးယားနဲ့ အမျိုးနီးတယ်။ ဒါပေမယ့် စွမ်းအင်စုဆောင်းပုံနဲ့ ဆဲလ် အမြှေးပါး ဖွဲ့စည်းပုံမှာ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ နီးစပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ အာခေးယား နှစ်ခုလုံးကနေ ပေါင်းစပ် ဖြစ်တည်လာတဲ့ မျိုးမစစ် သက်ရှိဆန်း ဖြစ်တယ်ဆိုတာကလည်း ပိုလို့ ထင်ရှားလာတယ်။
လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ အာခေးယားကို ရှေးအကျဆုံး သက်ရှိ အကိုင်းအခက်တွေ အဖြစ် အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ လက်ခံထားပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ ယူကယ်ရီယုတ်တွေကတော့ မျိုးမစစ်တာ သိသာလွန်းတာကြောင့် ရှေးအကျဆုံး အကိုင်းအခက်တစ်ခု အဖြစ် မသတ်မှတ်တော့ပါဘူး။ အဲဒီ့ ဒိုမိန်း (၃)ခုက ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို မထင်ဟပ်တော့ပေမယ့်လည်း၊ ဇီဝလက္ခဏာရပ်အားဖြင့် စုစုစည်းစည်း ရှိနေတဲ့ သက်ရှိအုပ်စု သုံးခု အနေနဲ့တော့ ဆက်လက် ရည်ညွှန်း အသုံးပြုဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ကားလ်ဝို့စ်က အာခေးယား သက်ရှိကို တွေ့ရှိခဲ့ပုံကို သိပ္ပံဂျာနယ်လစ် David Quammen က The Tangled Tree စာအုပ်မှာ စိတ်ဝင်စားဖွယ် ဆွေးနွေးထားပါတယ်။ အဲဒီ့စာအုပ်ရဲ့ အကျဉ်းချုပ်ကိုတော့ အောက်ပါ လင့်ခ်မှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။
The Tangled Tree စာအုပ် အနှစ်ချုပ် | 25 Feb 2021
https://kyawzwarlynnpublicatio....ns.wordpress.com/...

#end

image

ပရိုတင်းတခုခု ထုတ်လုပ်ဖို့ ဗီဇညွှန်ကြားချက် ဖောက်ပြန်ရင် အဲဒီ့ ပရိုတင်းကိုပဲ ထိခိုက်မှာပါ။ ဒီ့အပြင် သက်ရှိတခုရဲ့ ပရိုတင်းအားလုံးက ရိုင်ဘိုဆုမ်း တစ်မျိုးတည်းထဲမှာ တပ်ဆင်နိုင်ရမှာ ဖြစ်လို့၊ ရိုင်ဘိုဆုမ်းမှာ မျိုးဗီဇ ဖောက်ပြန်ရင်၊ ပရိုတင်းများစွာကို မထုတ်လုပ်နိုင်ဘဲ ဖြစ်သွားမယ်။ အဲဒီလို ဗီဇပြောင်းတဲ့ သက်ရှိကလည်း အသက်ရှင်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါ။ ရိုင်ဘိုဆုမ်းတွေဟာ အခုလို အမှားမခံတာကြောင့်၊ အင်မတန် နှေးကွေးစွာပဲ ဗီဇပြောင်းခွင့်ရပါတယ်။
ဒီ အဏုဇီဝတွေက ဆဲလ်အမြှေးပါးနဲ့ ဆဲလ်တံတိုင်း (ဆဲလ်အမြှေးပါး အပြင်က အလွှာ)ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ ကကျတော့ ဘက်တီးရီးယား နဲ့ ယူကယ်ရီယုတ် တခုနဲ့မှ မတူပြန်ပါဘူး။ ကားလ်ဝို့စ်က ဒီလောက် သိသိသာသာ ကွဲပြားတဲ့ အဲဒီ့ အဏုဇီဝတွေကို ဘက်တီးရီးယားလို့ ဘယ်လိုမှ မသတ်မှတ်နိုင်တော့ပါဘူး။ သူတို့က ယူကယ်ရီယုတ် နဲ့ ဘက်တီးရီးယား ကွဲပြားသလောက်ကို ကွဲပြားတာမို့၊ သူတို့နဲ့ အဆင့်အတန်း အတူတူ သတ်မှတ်သင့်တယ်လို့ အဆိုပြုလိုက်ပါတယ်။ သူတွေ့ရှိတဲ့ အဲဒီ့အဏုဇီဝတွေက တိရစ္ဆာန်ရဲ့ အူထဲမှာ မီသိန်းထုတ်လုပ်တဲ့ ပရိုကယ်ရီယုတ်တွေပါ။ မီသန်နိုဂျင် (methanogen) လို့ခေါ်ပါတယ်။ သူတို့က ဟိုက်ဒရိုဂျင်နဲ့ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ရှိရုံနဲ့ ရှင်သန်နိုင်တာကြောင့် အစာမှီဝဲပုံ၊ စွမ်းအင်စုဆောင်းပုံနဲ့ အသက်ရှူပုံ ရိုးစင်းလှတယ်။ စွမ်းအင်အတွက် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို သုံးတယ်။ အောက်ဆီဂျင်ကို မရှူဘဲ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ကို ရှူတယ်။ အဲဒီ့ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ထဲက ကာဘွန်ကိုပဲ ကာဘွန် အရင်းအမြစ် အနေနဲ့ မှီဝဲတယ်ကိုး။ ဝို့စ်က ဒီလို ရှေးကျတဲ့ ရှင်သန်ပုံကို ကြည့်ပြီး သူတို့ကို ရှေးကျတဲ့ အဏုဇီဝ ဖြစ်မယ်လို့ ယူဆတာကြောင့်၊ အာခေးဘက်တီးရီးယား (archaebacteria) လို့ နာမည်ပေးလိုက်ပါတယ်။ archaeo က ရှေးကျသောလို့ အဓိပ္ပာယ်ရတာကြောင့်၊ ရှေးကျတဲ့ ဘက်တီးရီးယားလို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ ဘက်တီးရီးယား အစစ်နဲ့ နာမည်ရောမှာစိုးတာကြောင့်၊ နာမည်ကို အာခေးယား (Archaea) လို့ ချုံ့လိုက်ပါတယ်။
အာခေးယား သက်ရှိတွေက အပြင်ပန်းမှာ ခွဲဖို့ ခက်တာကြောင့်၊ ကျွန်တော်တို့ မျက်စိအောက်မှာပဲ ဘက်တီးရီးယား အ​ယောင်ဆောင်ပြီး ပုန်းနေတာပါ။ အခုလို မျိုးဗီဇ၊ ဇီဝဓာတု ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ ရှင်သန်ကျက်စားပုံ ကွဲပြားလွန်းတာကို သတိထားမိမှသာ ကျွန်တော်တို့ သိနားလည်သွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဝို့စ်ရဲ့ တွေ့ရှိချက်ကြောင့် ယနေ့ခေတ်မှာတော့ သက်ရှိတွေကို ဒိုမိန်း (domain) သုံးခုအဖြစ် မျိုးခွဲသတ်မှတ်ကြပါတယ်။
အဲဒါတွေက -
(၁) ယူကယ်ရီယာ မျိုးနွယ် (Eukarya)
(၂) ဘက်တီးရီးယားအစစ် (Eubacteria)
(၃) အာခေးယား (Archaea) တို့ဖြစ်ပါတယ်။
ဝို့စ်က အဲဒီ့ ဒိုမိန်း (၃)ခုကို သက်ရှိဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်မှာ အစောဆုံး ကွဲထွက်ခဲ့တဲ့ သစ်ကိုင်းကြီးတွေလို့ ယူဆခဲ့တယ်။ ဘက်တီးရီးယာက တစ်ကိုင်း၊ အာခေးယား + ယူကယ်ရီယုတ် က တစ်ကိုင်းပေါ့။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ကျောင်း/တက္ကသိုလ် သင်ရိုးတွေမှာတော့ ၁၉၆၉ခုနှစ်မှာ အဆိုပြုခဲ့တဲ့ လောက ငါးခု (five kingdoms) မျိုးခွဲနည်းကို မကြာသေးခင်ကအထိ ပို့ချပါတယ်။ မိုနာရာ (Monera - ဘက်တီးရီးယား)၊ ပရိုတိုဇွာ၊ အပင်၊ မှို၊ သတ္တဝါပါ။ သင်ရိုးအသစ်မှာတော့ ဒိုမိန်းသုံးခုပါလာပါပြီ။
၂၀၀၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာတော့ ဒိုမိန်း (၃)ခု စနစ်မှာလည်း လစ်ဟာချက်တွေ တွေ့လာရပါပြီ။ သက်ရှိတွေက မိဘကနေ သားသမီးကို မျိုးဗီဇစီးဆင်းသလို၊ တခါတရံမှာ အမျိုးမတူတဲ့ သက်ရှိအချင်းချင်းလည်း ဘေးတိုက် ကူးသန်းဖလှယ်တတ်တယ်ဆိုတာကို သိလာကြပြီ။ အဲဒီ့လို မျိုးဗီဇ ဘေးတိုက်ဖလှယ်ခြင်း (horizontal gene transfer - HGT) ဖြစ်စဉ်တွေကို အာခေးယားနဲ့ ဘက်တီးရီးယားမှာ ပေါများစွာ တွေ့ရှိရတယ်။ ဒါကြောင့် သက်ရှိ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို သစ်ပင်ကြီးတစ်ပင်လို စိတ်ကူးလိုက်ရင်၊ ဟိုးကနဦးအစ၊ သစ်ပင်ရဲ့ အရင်းပိုင်းဟာ ယနေ့ခေတ်မှာလို အကိုင်းအခက်တွေ၊ မျိုးကွဲထွက်မှုတွေနဲ့ ပီပီပြင်ပြင် မရှိဘဲ သစ်မြစ်တွေလို ရောထွေး ယှက်ဖြာနေတယ်လို့ ပြောင်းလဲ ရှုမြင်လာပါတယ်။
ဒီ့အပြင် ကျွန်တော်တို့ ယူကယ်ရီယုတ် သက်ရှိဟာ ရိုင်ဘိုဆုမ်းမှာ အာခေးယားနဲ့ အမျိုးနီးတယ်။ ဒါပေမယ့် စွမ်းအင်စုဆောင်းပုံနဲ့ ဆဲလ် အမြှေးပါး ဖွဲ့စည်းပုံမှာ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ နီးစပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ အာခေးယား နှစ်ခုလုံးကနေ ပေါင်းစပ် ဖြစ်တည်လာတဲ့ မျိုးမစစ် သက်ရှိဆန်း ဖြစ်တယ်ဆိုတာကလည်း ပိုလို့ ထင်ရှားလာတယ်။
လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ဘက်တီးရီးယားနဲ့ အာခေးယားကို ရှေးအကျဆုံး သက်ရှိ အကိုင်းအခက်တွေ အဖြစ် အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ လက်ခံထားပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ ယူကယ်ရီယုတ်တွေကတော့ မျိုးမစစ်တာ သိသာလွန်းတာကြောင့် ရှေးအကျဆုံး အကိုင်းအခက်တစ်ခု အဖြစ် မသတ်မှတ်တော့ပါဘူး။ အဲဒီ့ ဒိုမိန်း (၃)ခုက ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို မထင်ဟပ်တော့ပေမယ့်လည်း၊ ဇီဝလက္ခဏာရပ်အားဖြင့် စုစုစည်းစည်း ရှိနေတဲ့ သက်ရှိအုပ်စု သုံးခု အနေနဲ့တော့ ဆက်လက် ရည်ညွှန်း အသုံးပြုဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ကားလ်ဝို့စ်က အာခေးယား သက်ရှိကို တွေ့ရှိခဲ့ပုံကို သိပ္ပံဂျာနယ်လစ် David Quammen က The Tangled Tree စာအုပ်မှာ စိတ်ဝင်စားဖွယ် ဆွေးနွေးထားပါတယ်။ အဲဒီ့စာအုပ်ရဲ့ အကျဉ်းချုပ်ကိုတော့ အောက်ပါ လင့်ခ်မှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။
The Tangled Tree စာအုပ် အနှစ်ချုပ် | 25 Feb 2021
https://kyawzwarlynnpublicatio....ns.wordpress.com/...

#end

image