"ဒေါင်လိုက် ပတ်လမ်းကြောင်းပေါ်တွင်ပတ်နေသည့် exoplanet တစ်လုံးပါဝင်သော ထူးခြားဆန်းကျယ်သော ကြယ်နှစ်စင်းစနစ်အား သိပ္ပံပညာရှင်များရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့"
ရှာတွေ့ရှိဖူးသမျှထဲမှ အထူးဆန်းဆုံးသောဂြိုလ်စနစ်တစ်ခု ကို သိပ္ပံပညာရှင်များရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ ပါတယ်။
ဂြိုလ်တစ်ခုက အညိုရောင် ကြယ်ပုနှစ်လုံံးကို ကြယ်နှစ်လုံးရဲ့ ဝင်ရိုးစွန်းပတ်လမ်းဒေါင်လိုက် ဘေးမှာပတ်နေတာက အရမ်းစိတ်လှုပ်ရှားစရာကောင်းပြီး မယုံနိုင်စရာကောင်းလောက်အောင်ဖြစ်နေပါတယ်။
ဒီလို ဂြိုလ်ကိုတော့ polar planet လို့ခေါ်ပါတယ်။
ဒီကြယ်နှစ်လုံး စနစ်ထဲတွင် “ပထမဦးဆုံးသောဝင်ရိုးစွန်းဂြိုလ်” ကိုတွေ့ရှိပါဝင်ခြင်းသည် ဘေးတိုက်ပတ်လမ်းကြောင်းကနေ ထိုဂြိုလ်သည်လည်းကြယ်နှစ်စင်းကိုလှည့်ပတ်နေသည်ဟုဆိုလိုနိုင်ပါတယ်။
ဒါတင်မကသေးပဲ ၎င်း၏ ကြယ်စင်နှစ်စင်း (parent stellar bodies) ဟာ “ပျက်စီးနေသောကြယ်များ (Failed stars)” လို့လူသိများတဲ့ အညိုရောင်ကြယ်ပုလေးတွေပင်ဖြစ်နေကြပါတယ်။
နက္ခတ္ထဗေဒပညာရှင်များသည် ၁၉၉၀ ခုနစ်နောက်ပိုင်းကစတင်ပြီး နေစကြာဝဠာပြင်ပဂြိုလ်များ (သို့) “ပြင်ပဂြိုလ်” (exoplanet) များကိုရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည့်အချိန်မှစ၍၊ ကျွန်မ တို့နေထိုင်သော သာမန်နေအဖွဲအစည်းနှင့်နှိင်းယှဉ်လိုက်ရင် စကြာဝဠာကြီးဟာ အလွန်ပင်ဆန်းကြယ်သောနေရာတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း အခြားကြယ်များကိုလှည့်ပတ်နေသောဂြိုလ်များကသက်သေပြခဲ့နိုင်ကြပါတယ်။
ပြင်ပဂြိုလ်ရှာဖွေသူများသည် ကျွန်မ တို့နေစကြာဝဠာတွင် မတွေ့ဖူးသေးသည့် မာရှ်မယ်လို (marshmallow) ကဲ့သို့ပေါ့ပါးသောဂြိုလ်များ၊ အလွန်ပူပြင်းလှသည့်အတွက် ကောင်းကင်မှ သတ္တု (သို့) ဖန်ရည် ပျော်ပြီးရွာကျသောဂြိုလ်များအားတွေ့ရှိခဲ့ကြဖူးပြီး ယခုအခါတွင်ကြယ်ကိုထူးဆန်းစွာထောင့်မတ်ကျလှည့်ပတ်နေသောဂြိုလ်ကိုလည်း ထပ်မံတွေ့ရှိထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။
ကြယ်တာရာစစ်ပွဲများ Star Wars ရုပ်ရှင် မှာ ရိုက်ကူးထားသော ကြယ်နှစ်လုံးပါ တက်တူးဝင်း (Tatooine) ဂြိုလ်သကဲ့သို့ ဒွိကြယ်ပတ်ဂြိုလ်များ(Binary star system)ကို ယခင်ကကြိမ်ဖန်များစွာရှာတွေ့ခဲ့ဖူးသော်လည်း၊ ယခုရှာဖွေတွေ့ရှိလာတဲ့ ကြယ်စင်အတွဲ၏ ပတ်လမ်းပြင်ညီကို ၉၀ ဒီဂရီထား၍ လှည့်ပတ်နေသော ပြင်ပဂြိုလ်ကို ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် နက္ခတ္ထဗေဒပညာရှင်များက လတ်တလောတွေ့ရှိထားခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
2M1510 (A b လို့နာမည်ပေးထားတဲ့ exoplanet ဂြိုလ်ဟာ အလင်းနှစ် ၁၂၀ ဝန်းကျင်ခန့်ဝေးကွာလှသော လီဘရာ (Libra) ကြယ်စုထဲ၌တည်ရှိပါတယ်။
သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ကြယ်နှစ်စင်းစနစ်၏ ဝင်ရိုးစွန်းပတ်လမ်းများတွင် ဂြိုလ်များတည်ရှိနိုင်ကြောင်း အရိပ်အမြွက်များကို ယခင်က တွေ့မြင်ခဲ့ရပြီး၊ ဥပမာအနေဖြင့် ကြယ်နှစ်လုံးပတ်ပတ်လည်တွင် ဖွဲ့စည်းဖြစ်ပေါ်စပြုနေသော ဂြိုလ်ဖြစ်စ ဂြိုလ်အသစ်များကို တွေ့ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်။
သို့သော်လည်းဒီလို အပြည့်အဝဖွဲ့စည်းပြီးသောစနစ်တစ်ခု၏ အဦးဆုံး ခိုင်မာသောသက်သေကိုတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက တွေ့ရှိလာရတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
ဒီဖွဲ့စည်းပုံ တည်ရှိကြောင်း ယုံကြည်စိတ်ချရသော အထောက်အထားများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တာက​ ဘာမင်ဂမ်တက္ကသိုလ် (University of Birmingham) မှ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် သောမတ်စ် ဘေခရော့ဖ် (Thomas Baycroft) ခေါင်းဆောင်တဲ့အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ဖြစ်ပါတယ်။
#ဆက်ရန်

image
image
image

Landspace ကုမ္ပဏီဟာ ဒီနည်းပညာကို အသုံးပြုရုံတင်မကဘဲ သမိုင်းအသစ်ပါ ရေးထိုးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ ZhuQue-2 စီးရီးဒုံးပျံတွေဟာ မီသိန်းလောင်စာသုံးဒုံးပျံတွေထဲမှာ ကမ္ဘာပတ်လမ်းကြောင်းထဲကို ပထမဆုံး အောင်မြင်စွာရောက်ရှိခဲ့တဲ့ ဒုံးပျံတွေဖြစ်ပြီး၊ ဒီအောင်မြင်မှုကို Elon Musk ရဲ့ SpaceX လို တခြားနာမည်ကြီးကုမ္ပဏီတွေထက်တောင် အရင်စောပြီး ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။
Methalox လောင်စာက အာကာသခရီးစဉ်တွေအတွက် ဘာကြောင့်ဒီလောက်အရေးပါနေရတာလဲ?
မီသိန်းအရည်ဟာ တချို့သောရိုးရာဒုံးပျံလောင်စာတွေထက် သိုလှောင်ထိန်းသိမ်းရပိုလွယ်ကူပါတယ်။LOX လို့ခေါ်တဲ့ liquid oxygen အရည်ဟာ ကမ္ဘာ့လေထုဖိအားအောက်ထဲမှာထိန်းသိမ်းရခက်တဲ့ လောင်စာဖြစ်ပါတယ်။ဒါကို မီသိန်းနဲ့ရောစပ်ပြီးအသုံးပြုနိုင်ခဲ့တာပါ။
မီသိန်းအောက်ဆီဂျင်အရည်က ပိုပြီးသန့်သန့်ရှင်းရှင်းလောင်ကျွမ်းတာကြောင့် အင်ဂျင်အစိတ်အပိုင်းတွေမှာ အမှုန်အမွှားတွေ၊ ချိုး(ဂျိုး)တွေ ကပ်ငြိတာမျိုးနည်းပြီး ပြန်သုံးနိုင်တဲ့အင်ဂျင်တွေအတွက် အဆင်ပြေစေပါတယ်။
အရေးကြီးဆုံးတစ်ချက်ကတော့ မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ကို အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ်မှာတင် ထုတ်လုပ်နိုင်ခြေရှိနေတာပါ။များစွာသော မီသိန်းဓာတ်ငွေ့တွေဟာ အင်္ဂါဂြိုလ်ရဲ့ မြေဆီလွှာအောက်နဲ့ တောင်ကြားဒေသတွေမှာ ပိတ်မိနေပါတယ် ။
ဒါက အနာဂတ်မှာ အချိန်ကြာမြင့်မယ့် အာကာသခရီးစဉ်တွေအတွက်ရော၊ အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ်မှာ လူသားတွေခြေကုပ်ယူနိုင်ဖို့အတွက်ပါ တကယ့်ကို တော်လှန်ပြောင်းလဲစေမယ့် အချက်တစ်ချက်ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံဘက်ကလည်း အခုအစိုးရသစ်လက်ထက်မှာ NASA ရဲ့ Budget တွေအများကြီးလျော့ခံခဲ့ရပေမယ့် space exploration ပိုင်းနဲ့ဆိုင်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေမှာ ဘတ်ဂျတ်ကို တိုးမြင့်လိုက်တာကတော့ ပုံစံမတူတဲ့ Space race ပုံစံအသစ်တစ်ခုကို မြင်တွေ့ရနိုင်ချေရှိနေပါတယ်။
လာမယ့် အနာဂတ်ကာလမှာ Space race ပြိုင်ပွဲပုံစံအသစ်ကို မြင်တွေ့ရနိုင်မလားဒါမှမဟုတ် လူသားတွေအနေနဲ့ အတူတူပူးပေါင်းပြီး ကမ္ဘာမဟုတ်တဲ့ တစ်ခြားနေစကြာဝဠာအဖွဲ့အစည်းထဲက ဂြိုလ်တစ်ခုခုပေါ်ကို ခြေလှမ်းချနိုင်မလားဆိုတာကတော့ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ဖြစ်ပါတယ်။
#end

image

၁၉၆၉ ခုနှစ်က လူသားသမိုင်းမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံက လပေါ်မှာ စတင် ခြေလှမ်းချနိုင်ခဲ့တာဟာ ၁၉၆၀ ခုနှစ်များဆီက space race လို့ခေါ်တဲ့အမေရိကန်နိုင်ငံနဲ့ ဆိုဗီယက်နိုင်ငံ နှစ်နိုင်ငံရဲ့ အာကာသယှဉ်ပြိုင်မှု ရဲ့အကျိုးဆက်ကြောင့်ပါ။
ဒီယှဉ်ပြိုင်ပွဲမှာ ကနဦးအသာစီးရခဲ့တာ ဒုံးပျံနည်းပညာအားကောင်းခဲ့တာဆိုဗီယက်နိုင်ငံဖြစ်ပေမယ့် နောက်ဆုံးလပေါ်ကို လူသားခြေလှမ်းစတင်လှန်းနိုင်ခဲ့တာတော့ အမေရိကန်န်ိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
၁၉၉၀ နောက်ပိုင်းမှာ ဆိုဗီယက်နိုင်ငံပြိုကွဲသွားတာနဲ့အတူ space race အားပြိုင်မှုတွေဟာတဖြေးဖြေးနည်းလာပြီး အသစ်ထွက်ပေါ်လာတဲ့ ရုရှားနိုင်ငံနဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံတို့ဟာ သီးခြားစီယှဉ်ပြိုင်နေကြတာထက် အတူတကွ ပူးပေါင်းပြီး နိုင်ငံတကာ အာကာသစခန်း ISS လိုမျိုး လူသားသမိုင်းမှာ အမှတ်ရစရာ အောင်မြင်မှုကို ပုံဖော်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။
ဒါပေမယ့် လာမယ့်ဆယ်စုနှစ်ပိုင်းတွေမှာ တော့ ကျွန်တော်တို့ဟာ နောက်ထပ်ပုံစံ မတူညီတဲ့ space race ယှဉ်ပြိုင်မှု တွေကို ထပ်မံမြင်တွေ့ရဖွယ်ရှိနေပါတယ်။
ဒီတစ်ခါအတွက် ပြေးလမ်းထဲကို ဝင်လာမယ့် ဇာတ်ကောင်နှစ်ယောက်က အရင်တုန်းက space race ပွဲမှာ နှာတစ်ဖျားသာခဲဲ့တဲ့ အမေရိကန်နဲ့ နောက်တစ်ယောက်က အခုဆယ်စုနှစ်ပိုင်းမှာ အာကာသသိပ္ပံတိုးတက်ရေးကို ပိုအာရုံစိုက်လာတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတို့ဖြစ်လာပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ဒီတစ်ခါ လပေါ်သွားမယ့် ယှဉ်ပြိုင်မှုမဟုတ်တော့ပဲ ကမ္ဘာနဲ့ မိုင်ပေါင်း၁၄၅ သန်းကွာဝေးတဲ့ အင်္ဂါဂြိုလ်ဆီကိုဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းအနည်းငယ်က အမေရိကန်နိုင်ငံက ကြယ်တာရာလေ့လာသူများဟာထူးဆန်းတဲ့ အလင်းတန်းတစ်ခုကို မြင်တွေ့လိုက်ရပါတယ်။
မြောက်ဘက်မိုးကုတ်စက်ဝိုင်းမှာ မှိန်ဖျော့ဖျော့မြင်နေရတဲ့ အော်ရိုရာအလင်းတန်းတွေရဲ့အလှကို ကြည့်ရူလေ့လာနေကြသူများဟာ ရုတ်တရက်ဆိုသလို ထိန်လင်းတောက်ပတဲ့ အလင်းတန်းကြီးတစ်ခုဟာ ကောင်းကင်မြင့်မြင့်ကနေ မိုးကုတ်စက်ဝိုင်းဆီကို ဒုံးပျံတစ်စင်း ကမ္ဘာ့လေထုထဲပြန်ဝင်လာတဲ့မြင်ကွင်းလိုမျိုး တန်းဆင်းသွားတာကို မြင်လိုက်ကြရပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ဒီရင်သပ်ရှုမောဖွယ် အလင်းတန်းကြီးကတော့ Aurora အလင်းတန်း မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး။ နောက်ပြီး လူတွေသိထားတဲ့ လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်လှတဲ့ ကောင်းကင်အလင်းတန်းတစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ "STEVE" (Strong Thermal Emission Velocity Enhancement) လည်း မဟုတ်ပြန်ပါဘူး။
ဒါဆိုရင် ညကောင်းကင်ကြီးကို ဒီလိုထူးခြားတဲ့အရောင်ခြယ်မှုန်းသွားတာ ဘာကြီးပါလိမ့်?
သဲလွန်စတွေကတော့ လူလုပ်တဲ့အရာတစ်ခုဆီကို ညွှန်ပြနေပါတယ်... ဟုတ်ပါတယ်။ အဲ့ဒါကတော့ တရုတ်နိုင်ငံကနေ လွှတ်တင်လိုက်တဲ့ ဒုံးပျံတစ်စင်းပါပဲ။
ဒီအလင်းတန်းကြီးမပေါ်ခင် တစ်နာရီလောက်အလို (UTC စံတော်ချိန် ၅:၃၉ နာရီ) မှာ၊ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ဒုံးပျံကုမ္ပဏီ Landspace က သူတို့ရဲ့ ZhuQue-2E ဒုံးပျံကို ကျိုချွမ်ဂြိုဟ်တုလွှတ်တင်ရေးစခန်းကနေ (UTC စံတော်ချိန် ၄:၁၂ နာရီ) အာကာသထဲကို အောင်မြင်စွာပစ်လွှတ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီစွမ်းအားမြင့်ဒုံးပျံကြီးဟာ သာမန်ခရီးစဉ်တော့မဟုတ်ပါဘူး။ သူက အဆင့်မြင့်ရေဒါစနစ်တွေ၊ အာကာသသိပ္ပံဆိုင်ရာစူးစမ်းလေ့လာရေးယာဉ်ငယ်တွေအပါအဝင် ဂြိုဟ်တုခြောက်စင်းကို ကမ္ဘာပတ်လမ်းထဲကို သယ်ဆောင်သွားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ဒုံးပျံက သူ့ရဲ့လမ်းကြောင်းကိုညှိဖို့ အင်ဂျင်ကိုမောင်းနှင်လိုက်တဲ့ "de-orbit burn" (ကမ္ဘာပတ်လမ်းမှဆင်းရန် အရှိန်လျှော့ခြင်း) ကြောင့်အလင်းတန်းပေါ်လာတာဖြစ်နိုင်သလို၊ သယ်ဆောင်လာတဲ့ဂြိုဟ်တုတွေကို သတ်မှတ်ထားတဲ့ပတ်လမ်းကြောင်းထဲကို တိတိကျကျရောက်အောင် အင်ဂျင်တွန်းကန်ပြီး နေရာချပေးတဲ့ "circularization burn" (ပတ်လမ်းကြောင်းမှန်သို့ရောက်အောင် ညှိနှိုင်းခြင်း) ကြောင့်အခုလ်ို အလင်းတန်းမျိုးကိုမြင်လိုက်ရတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ZhuQue-2E ဒုံးပျံကို တကယ်စိတ်လှုပ်ရှားစရာဖြစ်စေတဲ့အချက်ကတော့ သူအသုံးပြုတဲ့လောင်စာပါပဲ။ အဲ့ဒါကတော့ အရည်အောက်ဆီဂျင်နဲ့ အရည်မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ကို ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ "methalox" (မက်သလောက်စ်) လို့ခေါ်တဲ့ လောင်စာအမျိုးအစားသစ် ဖြစ်ပါတယ်။
#ဆက်ရန်

image

me when this song

နားလည်လားတော့မသိဘူး

ဖြစ်တတ်ပါတယ်

First date

အဖြစ်ကတော့ဒွေးပဲ

ချစ်သောသူတစ်ယောက်သိနှင့်ဦး <br>နေရဲ့နေ့ လရဲ့ည // စံလင်း, မီမီဝင်းဖေ <br>•own

ငါတို့ဘယ်ရထားမှာ လွဲခဲ့တာလဲ... <br>မထင်ပါနဲ့ (Mashup) // Cracky