အစ္စရေးတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာ အကြီးအကဲ သေဆုံး
---------------------

လက်ဘနွန်နိုင်ငံ၊ ဘေရွတ်မြို့ရဲ့ ဆင်ခြေဖုံးရပ်ကွက်တစ်ခုမှာ အစ္စရေးရဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဟစ်ဇ် ဘိုလာ ပြောက်ကျားအဖွဲ့ရဲ့ စစ်ဘက်အကြီးအကဲ သေဆုံးသွားခဲ့တယ်လို့ Reuters သတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။
ဂါဇာစစ်ပွဲကို အကြောင်းပြုပြီး အစ္စရေးနဲ့ ဟစ်ဇ်ဘိုလာတို့အကြား အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်မှုတွေကို အမေရိကန် က ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုနဲ့အတူ ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်နှစ်လောက်က အပစ်အခတ် ရပ်စဲခဲ့တာပါ။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီ သဘောတူ ညီမှု ရှိနေတဲ့တိုင် လက်ဘနွန်အခြေစိုက် ပြောက်ကျားတပ်ကို နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်မှာ အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အစ္စရေးစစ်တပ်ကလည်း ဘေရွတ်တောင်ပိုင်း ဆင်ခြေဖုံးရပ်ကွက် တစ်နေရာမှာ ဟစ်ဇ်ဘိုလာရဲ့ ယာယီ စစ်ဦးစီး ချုပ် အလီတက်ဘ်တာဘိုင်ကို ပစ်မှတ်ထားတဲ့ စစ်ဆင်ရေးတစ်ခု လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်လို့ အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။ အီရန်က ကျောထောက်နောက်ခံ ပေးထားတဲ့ ဟစ်ဇ်ဘိုလာတပ်ဖွဲ့ကလည်း နောက်ပိုင်းမှာတော့ တက်ဘ်တာဘိုင် သေဆုံးခဲ့တဲ့ သတင်းကို အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။ ဟစ်ဇ်ဘိုလာတွေက တက်ဘ်တာဘိုင်ကို ဂျီဟတ် လှုပ်ရှားမှုရဲ့ အခမ်းနားဆုံး ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်အဖြစ် ရည်ညွှန်းခဲ့ကြပါတယ်။

မတ္တရာမှာ စစ်ရေး ပိုတင်းမာလာပြီး ရွာလုံးကျွတ် စစ်ရှောင်မှုများလာကာ လက်နက် ကြီးကြောင့် သေဆုံးသူ နဲ့ ဒဏ်ရာရသူတွေရှိ

မန္တလေးတိုင်း၊ မတ္တရာမြို့နယ်ကို အပြည့်အဝထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့အတွက် အစိုးရတပ်တွေက ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်နေတာကြောင့် စစ်ရေးအခြေအနေ ပိုပြင်းထန်လာနေတယ်လို့ သိရပါတယ် ။
လက်ရှိမှာ အစိုးရတပ်တွေက မတ္တရာမြို့နယ်အတွင်းရှိ နေရောဒေသ တော်တော်များများကို ပြန်လည်ရယူ ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီး ဒေသတခုလုံး အပြည့်အဝ ရရှိဖို့အတွက် လေကြောင်း ၊ မြေပြင်ထိုးစစ် ၊ ဒရုန်းတွေနဲ့ပါ ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်မှုရှိလာ နေတာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ် ။
မြေပြင် စစ်ရေးအခြေအနေ တင်းမာလာတဲ့ အခြေအနေတွေကြောင့် ကျေးရွာတော်တော်များများလည်း စစ်ဘေးရှောင်နေကြရပြီး ရွှေ့ပြောင်းစစ်ရှောင်ဖို့ ခက်ခဲတဲ့ အနာကြီးရောဂါဝေဒနါရှင်တွေနဲ့ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေသာ ရွာမှာ ကျန်ရှိနေတယ် လို့သိရပါတယ်။
" အနီးအနားရွာတွေလည်း အကုန်ရှောင်ကုန်ကြပြီ။ နံ့သာမြိုင် ရွာလည်း တရွာလုံးနီးပါး ရှောင်ကုန်ပြီ မရှိကြတော့ဘူး ။ မရှောင်နိုင်တာဆိုရင် ရိပ်သာမှာရှိတဲ့ အနာကြီးရောဂါသည် နဲ့ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေပဲ ကျန်တော့တယ် ။အခုဆိုရင် ရိပ်သာမှာ အနာကြီးရောဂါသည် နဲ့ သက်ကြီးဘိုးဘွား ၁၀၀ လောက်ရှိပါတယ် ။ရွာထဲကနေ ရောက်လာသူတွေရော ပါပါတယ်။ အားလုံးက မရွှေ့မပြောင်း မရှောင်နိုင်လို့ နံ့သာမြိုင်ရိပ်သာ မှာပဲ တရားအားထုတ်ရင်း ဆက်နေနေ ကြပါတယ်။ အဖိုး အဖွားတွေကလည်း နေရာ မပြောင်းချင်တော့ဘဲ တရားအားထုတ်ပြီး နေထိုင်ဖို့ပဲ ပြောကြပါတယ်။ " လို့ မတ္တရာမြို့နယ် ရေနံသာကျေးရွာ အုပ်စုမှ ဒေသခံက ပြောပါတယ် ။
လက်ရှိ မတ္တရာမြို့နယ် မြောက်ပိုင်းမှ စစ်ရှောင်နေကြရတဲ့ ကျေးရွာဒေသခံတွေဟာ စဥ့်ကူးကတဆင့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဘက်ကို သွားရောက် စစ်ရှောင်တာရှိသလို စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာ နေကြတာလည်း ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။
စစ်ရေးအခြေအနေကြောင့် ကျေးရွာတွေအချို့မှာတော့ လက်နက်ကြီး ကျရောက်ပေါက်ကွဲမှုတွေဖြစ်ပွားမှုရှိနေပြီး လူသေဆုံးမှု နဲ့ အဆောက်အဦ ထိခိုက် ပျက်စီးမှုတွေ ရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ် ။
နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်နေ့ နေ့လယ်ပိုင်းက မတ္တရာမြို့နယ် ၊ နတ်ကြီးစဥ် ကျေးရွာမှာ လက်နက်ကြီး ကျရောက်ပေါက်ကွဲပြီး လူလေးယောက် သေဆုံးကာ လေးယောက် ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ် ။
နိုဝင်ဘာ ၁၉ ရက်ကလည်း ရေနံသားကျေးရွာအုပ်စု ၊ နံ့သာမြိုင်ရွာထဲကို လက်နက်ကြီး ကျရောက်ပေါက်ကွဲမှု ရှိခဲ့ပြီး အဆောက်အဦ ထိခိုက်ပျက်စီးမှု ရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
" တချို့ရွာတွေမှာက အိမ်စောင့်ကျန်တဲ့ သူတို့ အ သက်ကြီးသူ တချို့ပဲ ရှိတယ် ။ သူတို့ကျ ဇက်ကူးရှောင်ဖို့လည်း မလွယ်ကြဘူးလေ ။ လက်နက်ကြီး ပေါက်ကွဲမှုတွေကတော့ ရှိတယ် ။ ရေနံ့သာ ၊တံငါဘက်ကလည်း အခြေအနေ သိပ်မကောင်းတာ ကြာပြီ။ သွားလာရေးကို မပြေတော့ဘူး ။ ဖုန်းလိုင်းလေး ရနေလို့ တော်သေးတယ် ။အခု စစ်တပ်က စကျင်ရွာဘက်အထိ ရောက်နေပြီသိရတယ်။ ရေနံ့သာဘက်မှာလည်း ရှိနေတယ် ။ စကျင်ပြီးရင် နတ်ကြီးစဥ်ရှိမယ် ။ အဒီကနေ ဆက်တတက်မယ်ဆိုရင် စဥ့်ကူးဘက်ကို ရောက်နိုင်တယ် ။ " လို့ ဒေသခံ နောက်တယောက်က ပြောပါတယ်။
လက်ရှိမှာ အစိုးရတပ်တွေက အင်အားအများအပြားနဲ့ မြေပြင် စစ်ကြောင်းထိုးပြီး ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်နေကြောင်း ၊ ဒေသတွင်းလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့ကလည်း ကျန်ရှိဒေသကို လက်မလွှတ်ရရေး နဲ့ စဥ့်ကူးမြို့နယ်ဘက်ကို ထိုးဖောက် ဝင်ရောက်လာမှု မရှိစေရေးအတွက် ခုခံကာကွယ်တိုက်ခိုက် နေတဲ့အတွက် တိုက်ပွဲ ပြင်းထန်နေတာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ် ။
အစိုးရတပ်တွေက နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်မှာ ဆည်တော်ကြီး ရေလှောင်တမံနဲ့ အင်ကြင်းမြိုင် လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေး တပ်စခန်းတွေကို ပြန်လည်ရယူ ထိန်းချုပ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

လက်ဘနွန်ကို အစ္စရေးက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ပြီး ဟဇ်ဘိုလာ ထိပ်တန်းတာဝန်ရှိသူကို သုတ်သင်

အစ္စရေးနဲ့ လက်ဘနွန်အကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးရှိနေပေမယ့် အစ္စရေးစစ်တပ်ဟာ လက်ဘနွန်မြို့တော် ဘေရွတ် တောင်ပိုင်းဆင်ခြေဖုံးကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ပြီး ဟဇ်ဘိုလာ ထိပ်တန်းတာဝန်ရှိသူတယောက်ကို သုတ်သင်ခဲ့တယ်လို့ အစ္စရေးစစ်တပ်က ပြောပါတယ်။
ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့မှ ဟိုင်ဝမ်အလီအယ်လ်တပ်ဘ်တာဘိုင်ဟာ ရာထူးတာဝန်များစွာကို ထမ်းဆောင်ခဲ့တဲ့ ထိပ်တန်းတာဝန်ရှိသူလို့ အစ္စရေးကပြောပါတယ်။ လူဦးရေထူထပ်တဲ့ ဒါဟိ ခရိုင်ရှိ တိုက်ခန်းတခုကို ထိမှန်ခဲ့တဲ့ တိုက်ခိုက်မှုမှာ လူငါးယောက်သေဆုံးပြီး အခြား ၂၈ ယောက်လည်း ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း လက်ဘနွန်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောပါတယ်။
ဟစ်ဇ်ဘိုလာက တပ်ဘ်တာဘိုင် သေဆုံးမှုကို အတည်ပြုခဲ့ပြီး အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုဟာ အနီရောင်မျဉ်း ကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီတိုက်ခိုက်မှုဟာ လပေါင်းများစွာအတွင်း ဘေရွတ်တောင်ပိုင်းမှာ အစ္စရေးရဲ့ ပထမဆုံးတိုက်ခိုက်မှုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလမှာ အမေရိကန်နဲ့ ပြင်သစ်တို့ရဲ့ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုနဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် အသက်ဝင်ခဲ့ပေမယ့် အီရန်ကျောထောက်နောက်ခံပြု ဟစ်ဘိုလာအဖွဲ့ ပစ်မှတ်တွေကို အစ္စရေးက မကြာသေးမီလတွေအတွင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။
ဟစ်ဇ်ဘိုလာတွေဟာ စစ်ရေးစွမ်းရည်များကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ဖို့ ကြိုးစားနေပြီး လက်ဘနွန်ကို လက်နက်တွေ မှောင်ခိုတင်သွင်းနေကာ လက်နက်ကြီးနံ့ ဒုံးကျည်တွေ အစား ဖောက်ခွဲရေး ဒရုန်းတွေ ထုတ်လုပ်မှုကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ အစ္စရေးက ပြောပါတယ်။
မိမိရဲ့ ဦးဆောင်မှုအောက်မှာ ဟစ်ဇ်ဘိုလာတွေ အာဏာ ပြန်လည်တည်ဆောက်ခွင့်မပြုကြောင်းနဲ့ အစ္စရေးနိုင်ငံအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုတခု ထပ်မံဖြစ်ပွားခွင့်မပြုဘူးလို့ တိုက်ခိုက်မှုအပြီးမှာ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟုက ပြောပါတယ်။
ဒါအပြင် လက်ဘနွန်အစိုးရအနေနဲ့ ဟစ်ဇ်ဘိုလာကို လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းဖို့ ကတိကဝတ်ကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်မယ်လို့ မျှော်လင့်ကြောင်း အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုက ထုတ်ဖော်ပြောဆိုပါတယ်။

မလေးရှားမှာ ၁၆ နှစ်အောက်အရွယ်တွေကို လူမှုကွန်ရက်အသုံးပြုမှု ပိတ်ပင်ဖို့ စီစဉ်

မလေးရှားနိုင်ငံဟာ လာမယ့်နှစ်မှစပြီး အသက် ၁၆ နှစ်အောက်အရွယ်တွေကို လူမှုကွန်ရက်အသုံးပြုခွင့် ပိတ်ပင်ရန် စီစဉ်ထားပြီး ကလေးသူငယ်တွေ ဘေးကင်းရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုတွေကြောင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ပလက်ဖောင်းတွေကို ဝင်ရောက်ခွင့် ကန့်သတ်တဲ့ နိုင်ငံတွေစာရင်းမှာ ပါဝင်လာတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။
မလေးရှားအစိုးရအနေနဲ့ သြစတြေးလျနဲ့ အခြားနိုင်ငံတွေမှာ လူမှုကွန်ရက် အသုံးပြုမှုအတွက် အသက်အရွယ်ကန့်သတ်ချက်တွေ ချမှတ်တဲ့ ယန္တရားတွေကို ပြန်လည်သုံးသပ်နေပြီး လူငယ်တွေ ဆိုက်ဘာအနိုင်ကျင့်မှု၊ ငွေကြေးလိမ်လည်မှုတွေနဲ့ ကလေးသူငယ်လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အလွဲသုံးစားပြုမှုလိုမျိုး အွန်လိုင်းအန္တရာယ်တွေကနေ ကာကွယ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီး ဖာမီ ဖာဇီးလ်က ပြောပါတယ်။
"နောက်နှစ်မှာ လူမှုကွန်ရက် ပလက်ဖောင်းတွေအသုံးပြုခွင့်အတွက် အသက် ၁၆ နှစ်အောက် အရွယ်တွေကို အကောင့်ဖွင့်တာ တားမြစ်ဖို့ မလေးရှားအစိုးရက ဆုံးဖြတ်လိမ့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ကလေးတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ဘေးကင်းရေးအပေါ် လူမှုကွန်ရက်တွေရဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုဟာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုတခု ဖြစ်လာခဲ့ပြီး TikTok၊ Snapchat၊ Google ၊ Facebook၊ Instagram နဲ့ WhatsApp စတာတွေ အသုံးပြုပြီး စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆိုးကျိုး သက်ရောက်မှုတွေကြောင့် ဒီပလက်ဖောင်းတွေကို ပိုင်ဆိုင်တဲ့ ကုမ္ပဏီတွေဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ တရားစွဲဆိုမှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။
ဩစတြေးလျမှာတော့ ဆယ်ကျော်သက်တွေအတွက် ကျယ်ပြန့်တဲ့ ပိတ်ပင်မှုတခုအောက်မှာ လာမယ့်လကစပြီး အသက် ၁၆ နှစ်အောက်အသုံးပြုသူတွေအတွက် ဖွင့်ထားတဲ့အကောင့်များကို ပိတ်ပစ်တော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြင်သစ်၊ စပိန်၊ အီတလီ၊ ဒိန်းမတ်နဲ့ ဂရိတို့ဟာလည်း အသက်အတည်ပြု အက်ပ်အတွက် ပုံစံတခုကို ပူးတွဲစမ်းသပ်နေကြပါတယ်။
မလေးရှားရဲ့ အိမ်နီးချင်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံဟာလည်း လူမှုမီဒီယာအသုံးပြုသူတွေအတွက် အနည်းဆုံးအသက်ကို သတ်မှတ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ဇန်နဝါရီလမှာ ပြောကြားခဲ့ပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာတော့ နည်းပညာကုမ္ပဏီတွေအနေနဲ့ အပျက်သဘောဆောင်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို စစ်ထုတ်ပြီး ပိုမိုတင်းကြပ်တဲ့ အသက်အတည်ပြုခြင်းဆိုင်ရာ အစီအမံတွေ ချမှတ်ဖို့ စည်းမျဉ်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
မလေးရှားကတော့ အွန်လိုင်းလောင်းကစားနဲ့ လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး၊ တော်ဝင်မျိုးနွယ်တွေနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ ပို့စ်တွေအပါအဝင် အန္တရာယ်ရှိတဲ့ အကြောင်းအရာတွေ မြင့်တက်လာတယ်ဆိုကာ မကြာသေးမီနှစ်တွေအတွင်း လူမှုကွန်ရက် ကုမ္ပဏီတွေကို ပိုမိုစစ်ဆေး တင်းကြပ်ခဲ့ပါတယ်။
မလေးရှားမှာ အသုံးပြုသူ ရှစ်သန်းကျော်ရှိတဲ့ လူမှုကွန်ရက် ပလက်ဖောင်းတွေနဲ့ မက်ဆေ့ချ်ဝန်ဆောင်မှုတွေဟာ ဇန်နဝါရီလမှာ အသက်ဝင်ခဲ့တဲ့ စည်းမျဉ်းသစ်တခုအရ လိုင်စင်ရယူဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

ဂန့်ဂေါမှာ လူငယ် ၂၃ ယောက် လူကုန်ကူးခံရပြီး ၁၆ ယောက် ပျောက်ဆုံးနေ

မကွေးတိုင်း၊ ဂန့်ဂေါခရိုင်၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်မှာ လူငယ် ၂၃ ယောက် လူကုန်ကူးခံရပြီး ၁၆ ယောက် အဆက်အသွယ် မရဘဲ ပျောက်ဆုံးနေတယ်လို့ ကူညီပေးနေသူတွေနဲ့ မိဘတွေဆီက သိရပါတယ်။
အသက် ၁၇ နှစ်ကနေ ၃၀ ဝန်းကျင်အရွယ်ကြားရှိ အမျိုးသား အယောက် ၂၀ နဲ့ အမျိုးသမီး သုံးယောက်၊ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန်လအတွင်းက လူကုန်ကူးခံရတာဖြစ်ပြီး အဲဒီထဲက အမျိုးသား ၁၆ ယောက်ကတော့ လက်ရှိအချိန်အထိ အဆက်အသွယ် မရသေးဘူးလို့ ကူညီပေးနေသူက ပြောပါတယ်။
“ကျန်တဲ့သူတွေက အဆက်အသွယ်ရတယ်။ နောက်ဆုံးတသုတ်ပို့တဲ့ ၁၇ ယောက်မှာ တယောက်ကလည်း အဆက်အသွယ်ရပြီ။ သူ့ကို သူ့မိဘတွေက သိန်း ၃၀၀ ကျော်နဲ့ ပြန်ရွေးထားတယ်။ ကျန်တဲ့ ၁၆ ယောက်ကတော့ ခုထိ အဆက်အသွယ် မရသေးဘူး။ ဘယ်ကို ရောက်နေမှန်းလဲ မသိရသေးဘူး။ ဒါပေမယ့် တယောက်ကတော့ သူ့အမေကို ဘယ်ဖုန်းနဲ့ ဆက်လိုက်လဲမသိဘူး။ သူတို့တော့ အရောင်းခံလိုက်ရပြီ၊ တယောက်ကို သိန်း ၆၀၀ ဆိုလား၊ ၆၀၀၀ နဲ့ဆိုလားပြောသွားတယ်တဲ့၊ ကျန်တာတော့ ဘာမှမပြောဘဲ ဖုန်းချသွားတယ်လို့ ပြောတယ်။ ဘယ်ရောက်နေတယ် ဆိုတာလည်း မသိလိုက်ရဘူး။ ဘယ်လိုမှကို ဆက်သွယ်လို့ မရတော့ဘူး” လို့ ကူညီပေးနေသူက ပြောပါတယ်။
ဂန့်ဂေါဒေသဟာ ဒေသတွင်း လက်နက်ကိုင်တပ်တွေ စိုးမိုးတဲ့ နယ်မြေဖြစ်တာကြောင့် ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ ၁၆ ယောက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေဆီမှာ အမှုဖွင့်ပြီး လူကုန်ကူးမှု၊ လူမှောင်ခိုမှု၊ ငွေကြေး လိမ်လည်မှုတွေနဲ့ တရားစွဲဆိုထားပေမယ့် လက်ရှိအချိန်အထိ အကြောင်းမထူးသေးဘူးလို့ သူက ပြောပါတယ်။
“ပြည်သူ့လုံခြုံရေး (ပလဖ) မှာ အမှုဖွင့်ပြီး တရားစွဲဆိုထားတာကလည်း သူတို့က အထက်ကို တင်ထားလိုက်ပြီ၊ ဥပဒေရေးရာကို တင်ထားလိုက်ပြီ ပြောတယ်။ ဒါကြောင့် ဥပဒေရေးရာက လူကြီးတွေနဲ့ သွားတွေ့လိုက်တော့လည်း အမှုက ဒီဘက်ကို ဘာမှ ရောက်မလာသေးဘူးပြောတယ်။ အဲဒါနဲ့ ပြန်လာပြီး ပလဖ ကို သွားပြောတော့ သူတို့ လွှဲလိုက်ပြီ၊ လူချင်းလည်းတွေ့ပြီး ပြောပြီးပြီပြောတယ်။ အဲဒါဆို အမှုက ကြားထဲတင် ပျောက်နေတာလား ဆိုတော့၊ အဲဒါက သူတို့ (ဥပဒေရေးရာ) ကို ပြောထားတယ်။ နောက်ပြီး တိုက်ရိုက်လည်း ချိတ်ဆက်ပေးပြီး ပြောခိုင်းပါ့မယ်လို့ ပြောတယ်။ အခုအချိန်အထိတော့ ကျွန်တော်တို့ဆီ ဘာမှ အကြောင်းပြန်တာ မရှိသေးဘူး” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
အဲဒီလို တရားစွဲဆိုထားမှုကို ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန်လ လကုန်ပိုင်းကတည်းက ပြုလုပ်ထားတာဖြစ်ပြီး လက်ရှိမှာတော့ အချိန်ကာလ လေးလနီးပါး ကြာမြင့်နေပြီ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဒါကြောင့် အခု နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်နေ့မှာ ဒုတိယအကြိမ် တိုင်စာ ထပ်မံ ပေးပို့ထားပေမယ့်လည်း လက်ရှိအချိန်အထိ အကြောင်းပြန်ကြားခြင်း မရှိသေးဘူးလို့ သူက ပြောပါတယ်။
“အခုက အမှုကျူးလွန်တဲ့သူနဲ့ တရားသူကြီး တယောက်ကလည်း ဆွေမျိုးမကင်းတဲ့သူတွေ ဖြစ်နေတော့ ဒါကြောင့်များ တရားဥပဒေကို လက်တလုံးခြား လုပ်နေတာလားလို့ ယူဆရတယ်” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
ဒုတိယတခေါက် တိုင်စာပို့တဲ့အခါ သက်သေတွေ လိုတယ်လို့ ပြောလာပြီး သက်သေလိုက်ရမယ့် သူတွေရဲ့ အသက်၊ မှတ်ပုံတင်၊ အိမ်ထောင်စုမိတ္ထူ၊ မိသားစုမှာ မွေးချင်း ဘယ်နှစ်ယောက်ရှိတယ် ဆိုတဲ့ အချက်အလက်တွေကို တောင်းခံလာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့က မပေးလိုက်နဲ့လို့ ပြောလိုက်တယ်။ အာမခံ သွားထုတ်မယ့်သူတွေ မဟုတ်ဘူးလေ။ ရုံးပေါ်မှာရောက်မှ သက်သေက ထွက်ဆိုရမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီကြားထဲမှာ ဘာမှ လုပ်ပေးစရာအကြောင်း မရှိဘူးလို့ ပြောလိုက်တယ်” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
လူကုန်ကူးခံရသူတွေဟာ ဂန့်ဂေါနယ်ရှိ ပန်းထိပ်၊ စံပယ်၊ ဘီလင်း၊ ခေါက်ခူ၊ စမြိတ်၊ မင်းရွာ စတဲ့ ကျေးရွာ ခြောက်ရွာက လူငယ်တွေဖြစ်ပြီး ပွဲစားတွေဖြစ်တဲ့ ဦးဖိုးနီနဲ့ ဒေါ်စုမြတ်နိုင် (ခ) မမငယ် တို့က ခေါ်ဆောင်သွားတာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
“မမငယ် ဆိုတာက တရားဝင် အေးဂျင့် လုပ်နေတာမဟုတ်ဘူး။ မလေးရှားမှာ suprise box တွေ လုပ်ပေးတဲ့ ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်း လုပ်နေတာ။ မလေးရှားမှာ သူ့ကို သိကြတာတော့ မမငယ်အနေနဲ့ပဲ သိကြတယ်။ သူက ပန်းထိပ်ရွာသူပဲ။ သူ့အစ်မအရင်းကလည်း မလေးရှားမှာ ရှိတယ်။ သူတို့နှစ်ယောက်ပေါင်းပြီး လူကုန်ကူးတာ လုပ်နေတာ” လို့ နောက်ထပ် ကူညီပေးနေသူ တယောက်က ပြောပါတယ်။
ပွဲစားတွေက မလေးရှားမှာ ဗီဇာသက်တမ်း နှစ်နှစ် ရအောင် ပြုလုပ်ပေးမှာ ဖြစ်သလို လစာ ၁၇ သိန်း၊ ၁၈ သိန်းနဲ့ အလုပ် လေးမျိုးလည်း ရမှာဖြစ်ပြီး နေဖို့၊ စားဖို့လည်း အကုန်စီစဉ်ပေးမယ်လို့ ဆိုကာ တယောက်ကို သိန်း ၉၀ နဲ့ ခေါ်ဆောင်သွားတာ ဖြစ်တယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
ပထမတသုတ်မှာ ယောင်္ကျားလေး တယောက်နဲ့ မိန်းကလေး သုံးယောက်၊ ဒုတိယတသုတ်မှာ ယောင်္ကျားလေး သုံးယောက်နဲ့ မိန်းကလေး တယောက်၊ တတိယတသုတ်မှာ ယောင်္ကျားလေးချည်းပဲ ၁၇ ယောက် ခေါ်ဆောင်သွားတာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

တန့်ဆည် ကံထူးမရွာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ခြောက်ယောက်သေပြီး လေးယောက်ဒဏ်ရာရ

စစ်ကိုင်းတိုင်း ၊တန့်ဆည်မြို့နယ်ထဲက PDF ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ကံထူးမရွာကို ဒီကနေ့နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းမှာ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ခြောက်ယောက်သေဆုံးကာ လေး ယောက် ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒီကနေ့ မနက်အစော ၁ နာရီ ကျော်လောက်မှာ ကံထူးမရွာရှိ ဆေးရုံနဲ့ အနီးတဝိုက်ကို လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲချ ခံခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး ဆေးရုံအဆောက်အဦ နဲ့ ဆိုင်အချို့လည်း ထိခိုက်ပျက်စီးမှု ရှိခဲ့တယ်လို့ ကနဦး သိရပါတယ်။
" ဆေးရုံ နဲ့ သူ့နောက်ကျောက ကားဝပ်ရှော့ကို အကြဲခံရတယ် သိရတယ်။သေဆုံးတာက ယောကျ်ားလေး ခြောက်ယောက်ပါ ။ ဒဏ်ရာရသူတွေလည်းရှိပေမယ့် အခြေအနေ သေချာမသိရသေးဘူး။ " လို့ စစ်ရှောင်အရေး ကူညီနေသူက ပြောပါတယ်။
လက်ရှိမှာ ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိသူတွေကို ဆေးဝါးကုသမှုအပိုင်း ဆောင်ရွက်နေကြောင်း သိရပါတယ် ။
ယခုဗုံးကြဲခံရတဲ့ ဆေးရုံနဲ့ ကားဝပ်ရှော့က ဒေသတွင်းလက်နက်ကိုင်တွေရဲ့ ဆိုင်ကယ် ၊ကားတွေကို ပြုပြင်တဲ့နေရာဖြစ်သလို ဆေးဝါးကုသတဲ့ ဆေးရုံဖြစ်တာ ကြောင့် အစိုးရတပ်မှ လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်ခဲ့တာ ဖြစ်ကြောင်း စစ်တပ်ထောက်ခံသူတွေက ပြောဆိုနေတာ တွေ့ရပါတယ်။
မနေ့က နိုဝင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့ကလည်းစစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ပုလဲမြို့နယ်မှာ လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရပြီး လူသုံးယောက် သေဆုံးမှုရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့ကလည်း ကံထူးမရွာမှာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက် ခံခဲ့ရပြီး ၁၁ ယောက်သေဆုံးကာ ကိုးယောက်ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ကံထူးမရွာမှာ နယ်မြေရဲစခန်းရှိပြီး PDF တွေက ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လမှာ ကံထူးမရွာကို ထိန်းချုပ်ခဲ့တာ ဒီနေ့ထိဖြစ်တယ်လို့သိရပါတယ်။
ကံထူးမရွာကို ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့အတွက် PDF တွေက ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှာ နယ်မြေရဲစခန်းကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့ပြီး စခန်းကိုမီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့ကြောင်း ၊ အဲဒီနောက် အစိုးရ တပ်ဘက်ကလည်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တာကြောင့် သေဆုံးသူနဲ့ ဒဏ်ရာရရသူတွေရှိခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။

ထရမ့်ပ်အစီအစဉ် ကန်၊ ယူကရိန်းနှင့် ဥရောပအရာရှိများ ဆွေးနွေးကြမည်

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံမှ ထိပ်တန်းအရာရှိများနှင့် ပြင်သစ်၊ ဗြိတိန်၊ ဂျာမနီနိုင်ငံတို့မှ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးအကြံပေးအရာရှိများသည် ဝါရှင်တန်၏ ယူကရိန်းစစ်ပွဲရပ်စဲရေး အစီအစဉ်မူကြမ်းကို တနင်္ဂနွေနေ့၌ ဂျီနီဗာတွင် ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ်သည်။
အမေရိကန်အထူးသံတမန် စတိဗ် ဝစ်ကော့ဖ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယိုတို့သည် ယခုအခါတွင် လေးနှစ်တာကာလအတွင်းရောက်ရှိလာပြီဖြစ်သည့် ရုရှား၏ကျူးကျော်မှုအဆုံးသတ်ရေး ဆွေးနွေးပွဲများအတွက် တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ရောက်ရှိလာကြမည်ဖြစ်သည်။
ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇလန်းစကီးအနေဖြင့် အချက် ၂၈ ချက်ပါ အစီအစဉ်မူကြမ်းကို လက်ခံအတည်ပြုရန် ကြာသပတေးနေ့အထိ အချိန်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ပ်က သောကြာနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ အစီအစဉ်မူကြမ်းတွင် ယူကရိန်းအနေဖြင့် နယ်မြေစွန့်လွှတ်ရန်၊ ၎င်း၏ စစ်တပ်ကို ကန့်သတ်လျှော့ချရေးကို လက်ခံရန်နှင့် နေတိုးအဖွဲ့သို့ ဝင်ရောက်ရေး ရည်မှန်းချက်ကို စွန့်လွှတ်ရန် အချက်များလည်း ထည့်သွင်းထားသည်။
“သူတို့ (ယူကရိန်း) အတွက် အခွင့်သာစေမယ့် သဘောတူညီချက်တစ်ရပ်ရေးဆွဲနိုင်ဖို့ရာ နောက်ဆုံးအသေးစိတ်အချက်အလက်တွေကို ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်သွားဖို့ ကျွန်တော်တို့ မျှော်လင့်ပါတယ်” ဟု အမေရိကန်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။
“သမ္မတနှစ်ဦး မတွေ့ရသေးချိန်အထိတော့ ဘာသဘောတူညီချက်မှ ရှိမှာမဟုတ်ပါဘူး” ဟု ထရမ့်ပ်နှင့် ဇလန်းစကီးကို ရည်ညွှန်း၍ ၎င်းက ပြောကြားသွားခဲ့သည်။

အခြေခံကျောင်းများတွင် ဘောလုံးပြိုင်ပွဲများ ထွန်းကားရေး၊ ဘောလုံးကွင်းများ ဖော်ထုတ်ပြုပြင်မွမ်းမံရေး ဆွေးနွေး

ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အားကစားနှင့် လူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာနနှင့် မြန်မာနိုင်ငံဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်တို့ ပူးပေါင်း၍ Foot ball for Schools နှင့် ကျောင်းဘောလုံးပြိုင်ပွဲများ ပူးပေါင်းကျင်းပရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။
ယမန်နေ့ နိုဝင်ဘာလ (၂၃) ရက်က ရန်ကုန်မြို့ရှိ Novotel Hotel တွင် ကျင်းပခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။
ဆွေးနွေးပွဲ၌ အခြေခံပညာကျောင်းများကို အခြေခံ၍ မြို့နယ်၊ ခရိုင်၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်အဆင့်အလိုက် လူငယ်ပြိုင်ပွဲများကျင်းပရန်နှင့် နည်းဗျူဟာရေးဆွဲဆောင်ရွက်ရန်၊ ဒိုင်များနှင့် ပြိုင်ပွဲကျင်းပရေးလုပ်ငန်းများ ပိုမိုကောင်းမွန်လာရေး သင်တန်းများကျင်းပပေးရန်လည်းဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။
ထို့ပြင် YREO အမျိုးသမီးအသင်းကဲ့သို့ တက္ကသိုလ်အမျိုးသမီး ကလပ်အသင်းအနေဖြင့် မြန်မာအမျိုးသမီးလိဂ်သို့ ဖွဲ့စည်းဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ဖိတ်ခေါ်ကာ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ကျောင်းများအနေဖြင့် MFF လူငယ်ဘောလုံးပွဲ တော်များ၊ သင်တန်းများကျင်းပရာတွင် ပါဝင်ဆင်နွဲနိုင်ရေးကိုလည်း ကြိုးစားဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

(၁၀) နှစ်ကြာ ရပ်နားထားသည့် ထားဝယ်-မြိတ် ကမ်းရိုး တန်းသွား အမြန်ရေယာဉ်ခရီးစဉ်များ ပြန်လည်ပြေးဆွဲ

ထီးခီးနယ်စပ်ဂိတ်နှင့် မောတောင်နယ်စပ်ဂိတ်များ ဖွင့်လှစ်ပြီးနောက်ပိုင်း ခရီးသွားပြည်သူများ လိုက်ပါစီးနင်းမှု နည်းပါးသွားခြင်းကြောင့် (၁၀) နှစ်ကြာ ရပ်နားထားသည့် ထားဝယ်-မြိတ်ကမ်းရိုးတန်းသွား အမြန်ရေယာဉ်ခရီးစဉ်များ ပြန်လည်ပြေးဆွဲနေပြီ ဖြစ်သည်။
နိုဝင်ဘာ (၂၂) ရက်မှစ၍ ပြန်လည်ပြေးဆွဲခြင်းဖြစ်ပြီး ခရီးသည်တစ်ဦးလျှင် နှစ်သိန်းခွဲခန့်ကျသင့်မည် ဖြစ်သည်။
ရှပ်ပြေးအမြန်ရေယာဉ်တွင် ခရီးသည် (၂၀၀) ခန့် လိုက်ပါစီးနင်းနိုင်မည်ဖြစ်ကာ လက်မှတ်များကို ထားဝယ်မြို့ မြို့ တွင်းလမ်း၊ အမှတ် (၇၆) AK (Aung Khaing) စင်းလုံးငှားယာဉ်ငယ်အသင်းတွင် ဝယ်ယူနိုင်ကြောင်း သိရသည်။
ထို့ပြင် မြိတ်မြို့ရှိ ကမ်းနားလမ်း၊ ဆိပ်ငယ်ရပ်ကွက် ဆိပ်ငယ်ဗောတံတားအနီးရှိ MOE (Myeik) ခရီသွားလုပ်ငန်းတွင် ဝယ်ယူနိုင်မည်ဖြစ်သည်ဟုလည်း မြိတ်မြို့နှင့် ထားဝယ်မြို့ရှိ ခရီးသွားလုပ်ငန်းများထံမှ သိရသည်။

နိုက်ဂျီးရီးယား ကက်သလစ်ကျောင်းမှ ပြန်ပေးဆွဲခံရသူများတွင် ကလေး ၅၀ ခန့် ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်လာ

နိုက်ဂျီးရီးယားတွင် ကက်သလစ်စာသင်ကျောင်းမှ သေနတ်သမားများ ပြန်ပေးဆွဲဖမ်းဆီးသွားသော ကလေးအယောက် ၃၀၀ ကျော်တွင် ၅၀ ခန့်သည် ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်လာခဲ့ကြောင်း ခရစ်ယာန်အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
နိုက်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံအနောက်ပိုင်း နိုက်ဂျာပြည်နယ်ရှိ စိန့်မယ်ရီပူးတွဲပညာရေးကျောင်းတစ်ကျောင်းကို နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်အစောပိုင်းက သေနတ်သမားများ ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ကာ ကျောင်းသားကျောင်းသူ ၃၀၃ ဦးနှင့် ဆရာ ဆရာမ ၁၂ ဦးကို ပြန်ပေးဆွဲ ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။
အိမ်နီးချင်းကက်ဘ်ဘီပြည်နယ်ရှိ အလယ်တန်းကျောင်းတွင် နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်က သေနတ်သမားများ ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီး မိန်းကလေး ၂၅ ဦးကို ပြန်ပေးဆွဲခဲ့ပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
"ကျွန်တော်တို့ရရှိထားတဲ့ သတင်းကောင်းတစ်ခုကတော့ ကျောင်းသား ၅၀ လောက် ထွက်ပြေးလာပြီး မိဘတွေနဲ့ ပြန်ဆုံစည်းသွားပြီဆိုတဲ့သတင်းပါ"ဟု နိုက်ဂျီးရီးယားခရစ်ယာန်အသင်းအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့ကာ ၎င်းတို့သည် နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်နှင့် ၂၂ ရက်ကြား ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
စိန့်မယ်ရီကျောင်းမှ ပြန်ပေးဆွဲခံရသော အသက်ရှစ်နှစ်မှ ၁၈ နှစ်အရွယ်ကြားရှိ ကျောင်းသား ကျောင်းသူများသည် ကျောင်းရှိကျောင်းသားအရေအတွက် စုစုပေါင်း ၆၂၉ ဦးမှ ထက်ဝက်ခန့်ဖြစ်သည်။
ယခုအချိန်တွင် မူလတန်းကျောင်းမှ ကျောင်းသားကျောင်းသူ ၂၅၁ ဦး၊ အလယ်တန်းကျောင်းသား ကျောင်းသူ ၁၄ ဦးနှင့် ဆရာဆရာမ ၁၂ ဦးတို့ ဖမ်းဆီးခံထားရဆဲဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။
နိုက်ဂျီးရီးယားအစိုးရကမူ ကျောင်းသားကျောင်းသူများနှင့် ဆရာဆရာမများ ပြန်ပေးဆွဲခံရသည့် အရေအတွက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပြုပြောကြားခဲ့ခြင်း မရှိပေ။
"ကလေး ၅၀ လောက် ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်လာတယ်ကြားတော့ စိတ်သက်သာရာ ရခဲ့ပါတယ်။ ကျန်တဲ့ကလေးတွေနဲ့ ဆရာ ဆရာမတွေကို ကယ်တင်ဖို့နဲ့ ဘေးကင်းကင်းနဲ့ ပြန်လာနိုင်အောင် ဆုတောင်းကြဖို့ အားလုံးကို တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်"ဟု CAN ဥက္ကဌဖြစ်သည့်အပြင် ကျောင်းပိုင်ရှင်လည်း ဖြစ်သည့် ဘူလက်စ်ဒါဝါယိုဟန်နာက ပြောကြားခဲ့သည်။
အာဖရိက၏ လူဦးရေအထူထပ်ဆုံး နိုက်ဂျီးရီးယားတွင် လုံခြုံရေးစိုးရိမ်မှုများကြောင့် နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ စာသင်ကျောင်းအများအပြား ပိတ်ခဲ့ကြသည်။
နိုက်ဂျီးရီးယားတွင် လွန်ခဲ့သည့်ဆယ်နှစ်ကျော်က ချီဘော့မြို့ရှိ ကျောင်းသူ ၃၀၀ နီးပါး ပြန်ပေးဆွဲခံခဲ့ရပြီးနောက်ပိုင်း နိုက်ဂျီးရီးယားတွင် လူအုပ်စုလိုက် ပြန်ပေးဆွဲခံရမှုများ ဆက်တိုက်ဆိုသကဲ့သို့ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။
သေနတ်သမားများသည် လုံခြုံရေးအားနည်းသည့် ဝေးလံခေါင်သီသောနေရာများမှ ဘော်ဒါကျောင်းများကို ပစ်မှတ်ထားလေ့ရှိသည်။
ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ လုပ်ဆောင်ပြီးနောက် ပြန်ပေးဆွဲထားသူများကို ပြန်လွှတ်ပေးလေ့ရှိသည်။