10 ပတ် - ဘာသာပြန်ပါ။

1969 ခုနှစ်မှာ လပေါ်ကို လူလိုက်ပါတဲ့ ပထမဆုံး mission အဖြစ်နဲ့ NASA ရဲ့ Apollo 11 ယာဉ်ပျံလေးဟာ အောင်မြင်စွာဆင်းသက်ပြီး လူသားသမိုင်းတစ်ခေတ်ဆန်းစေခဲ့ပါတယ်။
NASA ရဲ့မူလရည်မှန်းချက်က လပေါ်မှာလူတွေအခြေချနေထိုင်နိုင်တဲ့ စခန်းတစ်ခုတည်ဆောက်ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။
1969 ခုနှစ်ကနေ 1972 အတွင်း နောက်ထပ် Apollo mission ခြောက်ခု လမျက်နှာပြင်ပေါ်ထပ်ဆင်းနိုင်ခဲ့ပြီး သူတို့ဆီကနေ လရဲ့ မျက်နှာပြင်အနေအထား၊ဖွဲ့စည်းပုံအခြေအနေတွေကို ကမ္ဘာဆီပြန်ယူဆောင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ဒါမယ့် အဲ့နောက်ပိုင်း Apollo 17 mission အပြီးနောက်ပိုင်းမှာဒီ mission တွေအပေါ် လူထုရဲ့စိတ်ဝင်စားမူက တစ်မျိုးပြောင်းသွားတာကြောင့် လူလိုက်ပါတဲ့ lunar mission တွေ ဆက်မလွှတ်တော့ပဲ ခဏရပ်နားသွားခဲ့ပါတယ်။
ဒါမယ့်ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၅ ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်နေ့မှာ NASA နဲ့ Public ကုမ္ပဏီ တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Firefly တို့ ဖက်စပ်ပြီး Blue ghost 1 ဆိုတဲ့ Lunar mission ကို လွတ်တင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
Blue ghost လို့နာမည်ပေးထားတဲ့ ဒီ Probe ငယ်လေးကို space X ရဲ့ Falcon 9 rocket ကို အသုံးပြုပြီးလွှတ်တင်ခဲ့တာပါ။ ကမ္ဘာနဲ့ လနဲ့ အကွာအဝေးဟာ ပျှမ်းမျှမိုင် 238855 မ်ိုင်ကွာဝေးတယ်ဆိုပေမယ့် ဒီခရီးကို Blue ghost probe လေးဟာပုံမှန်လပေါ်သွား mission တွေနဲ့မတူပဲ လမျက်နှာပြင်ကို ဓာတ်ပုံရိုက်ယူပြီး ၄၅ရက်ကြာ ခရီးနှင်ပီး
မနေ့က မတ်လ ၂ရက်နေ့မှာ လရဲ့ Mare Crisium region မှာ အောင်အောင်မြင်မြင်ဆင်းသက်နိုင်ခဲ့တာပါ။
ပုံမှန် လပေါ်ကို 3-4 ရက်ပဲ ကြာအောင်ခရီးနှင်ရပေမယ့် Blue ghost က gravity assist နဲ့ orbital velocity တွေကို အသေးစိတ်တွက်ချက်ပြီး fuel ဆီစားသက်သာအောင်နဲ့ Safety ပိုင်း အတွက်အဓိက စမ်းသပ်ပြီးမှ ဆင်းခဲ့တာကြောင့် ၄၅ရက်ကြာသွားရတာဖြစ်ပါတယ်။
Blue ghost probe လေးဟာ NASA ရဲ့ မူလရည်မှန်းချက်ဖြစ်တဲ့ လူသားအခြေပြုစခန်း ဖြစ်လာဖို့ အဓိကကျတဲ့ ပထမဆုံးခြေလှမ်းဖြစ်တဲ့ လမျက်နှာပြင်ပေါ်က အခြေအနေ ၊
ဖြစ်လာနိုင်မယ့် အန္တရာယ် တွေကို လေ့လာဖို့ NASA ရဲ့ Lunar mission ကိရိယာဆယ်မျိူး ကို တင်ဆောင်သွားခဲ့တာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ဒီ Blue ghost mission ဟာ NASA ရဲ့ Artemis mission တွေ ရဲ့ ပထမဆုံးခြေလှမ်းလည်းဖြစ်ပါတယ်။ Probe ယာဉ်ငယ်ဆိုပေမယ့် သူက ကားတစ်စီးလောက်အရွယ်ရှိပါတယ်။
လရဲ့ တောင်ဝင်ရိုးစွန်းမှာ NASA က လူသားအခြေပြုစခန်းတစ်ခုဖြစ်နိုင်ဖို့ နှစ်ရှည်စီမံကိန်းတစ်ခု ရှိပါတယ်။ လာမယ့် 2030s ခုနှစ်တွေမှာ စတင်ပါလိမ့်မယ်။ဒီမှာလူသားတွေ မစေလွှတ်ခင် အခြေခံသိရမယ့်အရေးကြီးတဲ့ဒေတာတွေဖြစ်တဲ့ လရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေ၊Radiation level တွေ၊ လမြေပုံတွေအပြင် ကမ္ဘာရဲ့ သံလိုက်စက်ကွင်းကိုပါ လပေါ်ကနေ ဓာတ်ပုံရိုက် တိုင်းတာနိုင်မယ့် ကိရိယာတွေကို
အရင်နေရာချမယ့် mission အဖြစ် firefly blue ghost probe လေးကို စေလွှတ်တာဖြစ်ပါတယ်။ဒါက NASA နဲ့ ပြင်ပ company တစ်ခုတို့ ပထမဆုံးအနေနဲ့ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
လာမယ့် ၂၀၂၆ ခုနစ်မှာလည်း အခုလိုနောက်ထပ် Blue ghost mission. 2 ကိုထပ်မံစေလွှတ်ပြီး လူသားတွေကို အကျိုးပြုစေဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။
phpto 1
လပေါ်ကို သွားနေတဲ့ Firefly space probe ရဲ့ ပင်မယာဉ် Ghostrider က လမ်းမှာ ကမ္ဘာဘက်ကို ပြန်လှည့်ပြီး ရိုက်ကူးထားတာဖြစ်ပါတယ်။

photo2
ဒါက လပေါ်ကို ဆင်းသက်နိုင်ခဲ့ တဲ့ Blue ghost probe လေး ပုံပါ။ ယာဉ်ငယ်လေးဆိုပေမယ့် လေးယောက်အိပ်Tent တစ်လုံးစာအရွယ်ရှိပါတယ်။

photo3
ဒါက ယာဉ် လပေါ်ဆင်းဆင်းပြီးချင်း ရိုက်ကူးထားခဲ့တဲ့ ပထမဆုံးပုံပါ။ အပြာရောင်အလုံးလေးက ကမ္ဘာ ဂြိုလ်ကို လှမ်းမြင်ရတာပါ။

photo4
ဒါက ယာဉ်မဆင်းခင် လမျက်နှာပြင် တစ်ခြမ်းကို thermal mapping ရိုက်ကူးခဲ့တဲ့ ပုံဖြစ်ပါတယ်

photo5
Blue ghost ဆင်းခဲ့တဲ့ပုံအဆင့်ဆင့်ပါ။

image
image
image
image
image