လေယာဉ်ခရီးစဉ်တွေက မျဉ်းဖြောင့်အတိုင်း မပျံသန်းဘဲ ကွေ့ဝိုက်တဲ့လမ်းကြောင်းကနေ ဘာကြောင့်ပျံသန်းကြတာလဲ...?
˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚
လေယာဉ်ခရီးစဉ်တစ်ခုကို ကြည့်လိုက်တဲ့အခါ မြေပုံပေါ်မှာ မျဉ်းဖြောင့်အတိုင်း ပျံသန်းတာထက် ကွေ့ဝိုက်တဲ့လမ်းကြောင်းတွေကနေ ပျံသန်းနေတာကို သတိထားမိကြပါလိမ့်မယ်။
ဒါဟာ မတော်တဆဖြစ်ရပ်တစ်ခု မဟုတ်ပါဘူး။ လေ ယာဉ်တွေဟာ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် မျဉ်းဖြောင့်တွေအစား ကွေ့ကွေ့ကောက်ကောက် လမ်းကြောင်းတွေအတိုင်း ပျံသန်းကြပါတယ်။
ဒီတစ်ခေါက်အကြောင်းအရာမှာတော့ လေယာဉ်တွေက မျဉ်းဖြောင့်အတိုင်း မပျံသန်းဘဲ ကွေ့ဝိုက်တဲ့လမ်း ကြောင်း ကနေ ဘာကြောင့်ပျံသန်းကြရလဲဆိုတာကို
အကျဉ်းချုပ်ပြောပြပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
လေယာဉ်တွေဟာ မျဉ်းဖြောင့်အတိုင်း မပျံသန်းရတဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းကတော့ ကျွန်တော်တို့ နေထိုင်တဲ့ ကမ္ဘာဂြိုဟ်ဟာ လုံးဝန်းနေတာကြောင့်ပါ။
မြို့နှစ်မြို့ကို ဆက်သွယ်မယ့် အတိုဆုံးလမ်းကြောင်းဟာ မျဉ်းဖြောင့်မဟုတ်ဘဲ ကွေ့ဝိုက်နေတဲ့ လမ်းကြောင်း တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလမ်းကြောင်းကို "Great Circle Route" (သို့မဟုတ်) "Geodesic Route" လို့ ခေါ်ပါတယ်။
ဥပမာအနေနဲ့ မြောက်အမေရိကတိုက်ကနေ အာရှတိုက်ကို ပျံသန်းတဲ့အခါ လေယာဉ်ဟာ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာကို ဖြတ်ပြီး တည့်တည့်ပျံသန်းမယ့်အစား အလာစကာပြည်နယ်ဘက်ကို ကွေ့ဝိုက်ပြီး ပျံသန်းတာဟာ အမှန်တကယ်တော့ အတိုဆုံးလမ်းကြောင်းဖြစ်နေတာကို တွေ့ရမှာပါ။
ဒါ့အပြင် လေထုထဲမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ လေတိုက်နှုန်းနဲ့ လေစီးကြောင်းတွေ (Jet Streams) ဟာလည်း လေယာဉ်တွေရဲ့ ပျံသန်းမှုလမ်းကြောင်းကို အများကြီး သက် ရောက်မှုရှိပါတယ်။
လေယာဉ်မှူးတွေဟာ လေယာဉ်ဆီ သက်သာစေဖို့နဲ့ ခရီး စဉ်ကြာချိန်ကို လျှော့ချဖို့အတွက် အကျိုးရှိတဲ့ (Tailwind) လေတိုက်နှုန်း တွေကို အသုံးချပြီး ပျံသန်းလေ့ရှိပါတယ်။
တစ်ခါတလေမှာတော့ အန္တရာယ်ရှိနိုင်တဲ့ လေတိုက်နှုန်း (Headwind) တွေကို ရှောင်ရှားဖို့အတွက် ပုံမှန်လမ်း ကြောင်းကနေ သွေဖည်ပြီး ပျံသန်းရတာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။
လေယာဉ်တွေဟာ ကောင်းကင်မှာ လမ်းကြောင်းအတိုင်း မောင်းနှင်နေတဲ့ ကားတွေနဲ့ ဆင်တူပါတယ်။ လေကြောင်းထိန်းချုပ်ရေးစနစ် (Air Traffic Control) က လေယာဉ်အချင်းချင်း မတိုက်မိစေဖို့နဲ့ လေကြောင်းလုံခြုံရေးအတွက် သတ်မှတ်ထားတဲ့ လမ်းကြောင်းတွေ၊ အမြင့်ပေတွေကို ချမှတ်ပေးထားပါတယ်။
ဒီလို သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်းတွေကြောင့်လည်း လေယာဉ်တွေဟာ မျဉ်းဖြောင့်အတိုင်း မပျံသန်းနိုင်ဘဲ သတ်မှတ်ထားတဲ့ လမ်းကြောင်းအတိုင်း ကွေ့ဝိုက်ပျံသန်းရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် လေယာဉ်တွေဟာ မျဉ်းဖြောင့်အတိုင်း မပျံသန်းဘဲ ကွေ့ဝိုက်တဲ့ လမ်းကြောင်းတွေကနေ ပျံသန်းရတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေဟာ ရှုပ်ထွေးတယ်လို့ ထင်ရပေမယ့် အခြေခံအားဖြင့်တော့ ကမ္ဘာမြေကြီးရဲ့ ပုံသဏ္ဍာန်၊ လေတိုက်နှုန်း အခြေအနေတွေနဲ့ လေကြောင်းထိန်းချုပ်မှု လိုအပ်ချက်တွေကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီအချက်တွေအားလုံးဟာ လေယာဉ်ခရီးစဉ်တွေရဲ့ ဘေးကင်းလုံခြုံမှု၊ ထိရောက်မှုနဲ့ စီးနင်းလိုက်ပါသူတွေရဲ့ သက်တောင့်သက်သာရှိမှုကို အဓိကထားပြီး စီစဉ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။
#knowledge
