သေဆုံးခွင့်မရှိတဲ့မြို့ - (Longyearbyen)
˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚
ကမ္ဘာ့မြောက်ဘက်အကျဆုံး လူနေထူထပ်ရာဒေသဖြစ်တဲ့ Longyearbyen မြို့ဟာ နော်ဝေနိုင်ငံပိုင် Svalbard ကျွန်းစုပေါ်မှာ တည်ရှိပါတယ်။
ထူးခြားတဲ့ ပထဝီဝင်အနေအထား၊ ကြမ်းတမ်းတဲ့ ရာသီဥတု နဲ့ ထူးခြားဆန်းပြားတဲ့ ဥပဒေတွေကြောင့် ဒီမြို့လေးဟာ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားတွေကြားမှာ အလွန်ထင်ရှားလှပါတယ်။
အထူးသဖြင့် "သေဆုံးခွင့်မရှိ" ဆိုတဲ့ ဥပဒေဟာ လူအများရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုကို အများဆုံး ဖမ်းစားနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီတစ်ခေါက်အကြောင်းအရာမှာတော့ Longyearbyen မြို့ရဲ့ ထူးခြားချက်တွေ၊ "သေဆုံးခွင့်မရှိ" ဥပဒေရဲ့ နောက်ကွယ်က အကြောင်းရင်းနဲ့ အကျိုးဆက်တွေအပြင် အခြားစိတ်ဝင်စားဖွယ် အချက်အလက်တွေကိုပါ စာဖတ်သူတို့ကို လေ့လာတင်ပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့မြောက်ဘက်အကျဆုံးမြို့
˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚
Longyearbyen မြို့ဟာ မြောက်လတ္တီကျု ၇၈ ဒီဂရီမှာ တည်ရှိပြီး မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းနဲ့ ကီလိုမီတာ ၁၃၀၀ လောက်သာ ဝေးကွာပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာ မြောက်ဘက်အကျဆုံး လူနေမြို့အဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရပါတယ်။
ဒီမြို့မှာ ကမ္ဘာ့မြောက်ဘက်အကျဆုံး တက္ကသိုလ်၊ ဘုရားကျောင်း၊ ပြတိုက်၊ လေဆိပ်၊ အစရှိသဖြင့် တည်ရှိနေတာကို မြင်တွေ့ရမှာပါ။ မြို့ရဲ့လူဦးရေဟာ ၂,၄၀၀ ဝန်းကျင်
ခန့်သာရှိပြီးအများစုဟာ နော်ဝေနဲ့ ရုရှားလူမျိုးတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။
ဝင်ရိုးစွန်းည နှင့် သန်းခေါင်ယံနေ
˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚
Longyearbyen မြို့ရဲ့ ထူးခြားချက်တစ်ခုကတော့ တစ်နှစ်မှာ လေးလနီးပါးကြာမြင့်တက်တဲ့ ဝင်ရိုးစွန်းည (Polar Night) နဲ့ သန်းခေါင်ယံနေ (Midnight Sun) ဖြစ်စဉ်တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ဆောင်းရာသီမှာ ရက်ပေါင်း ၁၁၀ လောက်အထိ နေလုံးဝမထွက်ဘဲ အမှောင်ထုကြီးစိုးနေချိန်မှာတော့ ကောင်းကင်မှာလှပတဲ့ မြောက်ပိုင်းအလင်းတန်း (ဥတ္တရအလင်းတန်း) (Northern Lights/Aurora Borealis) တွေကို မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ နွေရာသီမှာတော့ နေလုံးဝမဝင်ဘဲ ၂၄ နာရီပတ်လုံး အလင်းရောင်ရရှိနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
"သေဆုံးခွင့်မရှိ" ဥပဒေ
˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚
Longyearbyen မြို့ရဲ့ အထူးခြားဆုံးနဲ့ လူသိအများဆုံး ဥပဒေကတော့ "သေဆုံးခွင့်မရှိ" ဆိုတဲ့ ဥပဒေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဥပဒေဟာ တကယ်တော့ လူတွေ သေဆုံးခြင်းကို တားမြစ်တာမဟုတ်ဘဲ မြို့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် အခြေအနေကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ ရည်ရွယ်တာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီမြိုမှာရှိတဲ့ မြေအောက်လွှာဟာ အမြဲတမ်းအေးခဲနေတဲ့ မြေလွှာ ဖြစ်တာကြောင့် မြေမြှုပ်သင်္ဂြိုဟ်လိုက်တဲ့ ရုပ်အလောင်းတွေဟာ လုံးဝမဆွေးမြေ့ဘဲ နှစ်ပေါင်းများစွာ တည်ရှိနေနိုင်ပါတယ်။
၁၉၉၈ ခုနှစ်မှာ ၁၉၁၈ ခုနှစ်က စပိန်တုပ်ကွေးကြောင့် သေဆုံးခဲ့သူတွေရဲ့ ရုပ်အလောင်းတွေကို ပြန်လည်တူးဖော်စစ်ဆေးကြည့်တဲ့အခါမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေဟာ အသက်ရှင်လျက် ရှိနေသေးတာကို တွေ့ရှိခဲ့ရပါတယ်။
ဒီလိုအခြေအနေကြောင့် ရောဂါပိုးတွေ ပြန့်ပွားနိုင်ခြေရှိပြီး အများပြည်သူ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်နိုင်တဲ့အတွက် Longyearbyen မြို့မှာ နေထိုင်သူတွေဟာ သေလုမျောပါးဖြစ်လာရင် နော်ဝေပြည်မကြီးကို ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခံရမှာဖြစ်ပြီး မလွှဲမရှောင်သာတဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာ သေဆုံးခဲ့ရင်တောင် မြေမြှုပ်သင်္ဂြိုဟ်ခွင့်ပြုမှာမဟုတ်ပါဘူး။
အခြားစိတ်ဝင်စားဖွယ် အချက်များ
˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚
Longyearbyen မြို့မှာ ထူးခြားတဲ့ ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေ၊ ဥပဒေတွေ ရှိပါသေးတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် ဒေသခံငှက်တွေကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် ကြောင်မွေးမြူခွင့် လုံးဝမရှိပါဘူး။
နောက်တစ်ခုကတော့ အိမ်ထဲကို မဝင်ခင် ဖိနပ်ချွတ်ရတဲ့ အလေ့အထပါ။ ဒီအလေ့အထဟာ Longyearbyen ရဲ့ သမိုင်းကြောင်းမှာ ကျောက်မီးသွေးတွင်းတွေ ရှိခဲ့တာကြောင့် အိမ်တွင်းကို ဖုန်မှုန့်တွေ မဝင်အောင် ကာကွယ်ဖို့အတွက် ပြုလုပ်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
မြို့ပြင်ကို ထွက်မယ်ဆိုရင်လည်း ဝက်ဝံဖြူတွေရဲ့ အန္တရာယ်ရှိတာကြောင့် သေနတ်ကိုင်ဆောင်သွားရမယ့် ဥပဒေရှိပါတယ်။
အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရရင် Longyearbyen မြို့ ဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ထူးခြားဆန်းပြားတဲ့ မြို့တစ်မြို့အဖြစ် တည်ရှိနေပြီး သူ့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ ပထဝီဝင်အနေအထား၊ ရာသီဥတု၊ ဥပဒေတွေ နဲ့ နေထိုင်မှုပုံစံတွေဟာ သာမန်လူနေမှုဘဝတွေနဲ့ အလွန်ကွဲပြားခြားနားပါတယ်။
"သေဆုံးခွင့်မရှိ" ဆိုတဲ့ ဥပဒေ ဟာလည်း လူအများရဲ့ စိတ်ဝင် စားမှုကို အများဆုံးရရှိခဲ့ပြီး Longyearbyen မြို့ကို ပိုမိုထင်ရှားစေခဲ့ပါတယ်။
ဒီမြို့လေးဟာ သဘာဝတရားရဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေကြားမှာ လူသားတွေ ဘယ်လိုလိုက်လျောညီထွေစွာ နေထိုင်နိုင်တယ်ဆိုတာကို ပြသနေတဲ့ သာဓက တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
သင့်အနေနဲ့ နော်ဝေနိုင်ငံကို အလည်အပတ် ရောက်ရှိခဲ့မယ်ဆိုရင် Longyearbyen မြို့ကို သွားရောက်လည်ပတ်ခြင်းအားဖြင့် သာမန်ခရီးသွားအတွေ့အကြုံတွေ နဲ့ လုံးဝကွဲပြားတဲ့ အတွေ့ အကြုံသစ်တစ်ခုကို ရရှိနိုင်မှာ အသေ အချာပင် ဖြစ်ပါတယ်။
#knowled