တိဗက်ဒေသ၏အထင်ကရ ပိုတာလာ နန်းတော်
˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚˚
တရုတ်နိုင်ငံ၊ တိဗက် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ၊ (Lhasa) လာဆာမြို့မှာတည်ရှိတဲ့ (Potala Palace) ပိုတာလာနန်းတော်ဟာ ၁၇ ရာစုကတည်းက ဒလိုင်းလားမား၏ ဆောင်းရာသီ စံအိမ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ဉာဏ်အလင်းပွင့်ခြင်း သင်္ကေတအဖြစ် တောင်ထိပ်မှာ တည်ရှိတဲ့ ဒီနန်းတော်ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တွေအတွက် အထွတ်အမြတ်ထားရာ နေရာတစ်ခုဖြစ်ပြီး တိဗက်
ဒေသ ရဲ့ အထင်ကရ အဆောက်အအုံတစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် မီတာ ၃,၇၀၀ (ပေ ၁၂,၁၀၀) မြင့်သော Marpo Ri (Red Hill) တောင်ကုန်းပေါ်တွင် တည်ရှိသော ဤနန်းတော်သည် လာဆာမြို့ တစ်မြို့လုံးကို အပေါ်စီးမှ မြင်တွေ့နိင်ပြီး ၎င်းရဲ့ ကြီးမားမှုကို ပိုမိုထင်ရှားစေပါတယ်။
နန်းတော်ကို ၆၃၇ ခုနှစ်တွင် တိဗက်ဘုရင် ဆုန်ဆန်ဂမ်ပို (Songtsen Gampo) က စတင်တည်ဆောက်ခဲ့သည်ဟု ယုံကြည်ရပြီး ၁၇ ရာစုတွင် ၅ ဆက်မြောက် ဒလိုင်းလားမားက ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့ကာ အုပ်ချုပ်ရေး ဗဟို ချက်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။
ကြီးမားထည်ဝါလှသော ဤနန်းတော်ကြီးသည် အထပ် ၁၃ ထပ်၊ အမြင့် ၁၁၇ မီတာ (၃၈၄ ပေ)၊အကျယ်အဝန်း စတုရန်းမီတာ ၁၃၀,၀၀၀ (စတုရန်းပေ ၁,၄၀၀,၀၀၀) ရှိပြီး အခန်းပေါင်း ၁,၀၀၀ ကျော် ပါဝင်တယ်။
ထို့အပြင် ခိုင်ခံ့သော ကျောက်တုံးကြီးများဖြင့် တည် ဆောက်ထားသည့် နန်းတော်နံရံများသည် အောက်ခြေတွင် ၅ မီတာ (၁၆ ပေ) အထိ ထူပြီး အပေါ်ပိုင်းတွင် ၃ မီတာ (၁၀ ပေ) အထိထူကာ ငလျင်ဒဏ်ခံနိုင်အောင် စီမံတည်ဆောက်ထားပါတယ်။
အထူးသဖြင့် နန်းတော်၏ နံရံအောက်ခြေများကို အရည် ကျိုထားသော ကြေးနီများဖြင့် ဖြည့်တင်းထားခြင်းမှာ ထူးခြားချက်တစ်ခုပင်ဖြစ်ပါတယ်။
နန်းတော်ကို အနီရောင်နန်းတော်နှင့် အဖြူရောင်နန်းတော် ဟူ၍ အစိတ်အပိုင်းနှစ်ခု ခွဲခြားထားပါတယ်။ အနီရောင်နန်းတော်သည် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ လေ့လာမှုများ နှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ ဆုတောင်းမှုများအတွက် အသုံးပြုသည့်နေရာဖြစ်ပြီး အဖြူရောင်နန်းတော်တွင် ဒလိုင်းလာမား၏ နေထိုင်ရာ၊ အစည်းအဝေးခန်းမနှင့် အစိုးရရုံးများ တည်ရှိပါတယ်။
နန်းတော်အတွင်း၌ စေတီပေါင်း ၁၀,၀၀၀ နှင့် ရုပ်ပွား တော်ပေါင်း ၂၀၀,၀၀၀ နီးပါး ထားရှိပူဇော်ထားပြီး
တိဗက်၊ တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယ ဗိသုကာစတိုင်များ ပေါင်းစပ်ထားသည့် လက်ရာမြောက်လှသော ပန်းချီကားများ၊ ပန်းပုလက်ရာများဖြင့် ခမ်းနားစွာ အလှဆင်ထားပါတယ်။
၁၉၅၉ ခုနှစ် တိဗက်အရေးအခင်းအတွင်း အနည်းငယ် ပျက်စီးမှုများ ရှိခဲ့သော်လည်း ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည်ပြုပြင်ပြီး ပြတိုက်အဖြစ် ဖွင့်လှစ်ခဲ့ကာ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ယူနက်စကို၏ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်စာရင်းဝင် နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ခံခဲ့ရပါတယ်။
ယနေ့ခေတ်တွင် ပိုတာလာနန်းတော်သည် တိဗက်ဒေသ ၏ အဓိက ခရီးသွားဆွဲဆောင်ရာ နေရာတစ်ခုဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ခရီးသွားများ လာရောက်လည်ပတ်လျက်ရှိပါတယ်။
ထို့အပြင် ပိုတာလာနန်းတော် သည် တိဗက်၏ ယဉ်ကျေး မှုနှင့် သမိုင်းအမွေအနှစ်များကို ထင်ဟပ်ပြသနေသည့် အထင်ကရ အဆောက်အအုံတစ်ခုဖြစ်ပြီး ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များအတွက်လည်း အထွတ်အမြတ်ထားရာ နေရာတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေပါတယ်။
#knowledge
