Textual Domain
Rhetorical Structures
==================
စာရေးတဲ့အခါ စကားပြောတဲ့အခါ အတွေးကို ပုံစံချပြီး မိမိလိုချင်တဲ့ရည်ရွယ်ချက်ဆီ ရောက်ရှိအောင်ရေးသားရတယ်။ (ဒီစာအုပ်ထဲမှာ Retorical Structure Theory အကြောင်းလည်း ပါရှိပြီးဖြစ်တယ်။)
ရေးတဲ့အခါ သုံးတဲ့ အတွေ့များတဲ့ ပုံစံချပြီးသား စကားပုံစံကွက် Rhetorical Structures တွေကို အောက်မှာ နမူနာအဖြစ် ပုံစံများပေးထားလိုက်ပါတယ်။
မိမိတို့ စာဖတ်ရင်း၊မိန့်ခွန်းစတဲ့ စကားပြောများ နားထောင်ရင်း ဒီလိုစကားအဆင်တွေကို ဘယ်လိုဖန်တီးရတယ်၊ ချီတက်ရတယ်၊ ထိန်းရတယ်၊ အပိတ်သတ်နိဂုံးအုပ်တယ် စသဖြင့် ဆင်ခြင်တွေးဆ နှလုံးသွင်းရင်း တပြိုင်နက်တည်း သင်ကြားနေနိုင်တယ်။
အခြေခံပုံစံကတော့ အခံနဲ့အအုပ်ပါပဲ။ စကားဖြစ်စဉ်ဆိုရင် အခင်း - အခက် (ဖြစ်ရပ်) - အဖြည် (ကောက်ချက်နီတိ သင်္ဂဟဂါထာစကား) ပါ။ စကားကြောင်းရပ်ဆိုရင် နိဒါန်း စာကိုယ် နိဂုံးဖြစ်တယ်။ အဲ့ခဒဲမစ် ဆန်အောင် ဆိုရင် ခေါင်းစဉ်ခွဲ၆ပါအတိုင်း ဖြစ်တယ်။ နည်းနည်း ဖြည့်ပြီး Toumin's Model တို့ဘာတို့မှာ အဆာသွတ်နိုင်တယ်
ပုံစံရိုးက (1). Statement - Explication- Analysis - Consensus - Restatement ဖြစ်တယ်။ သက္ကတနျာယမှာ ပဋိညာဉ်နဲ့ နိဂုံးကြား လက္ခဏ ဟေတု ဥဒါဟရုဏ် နျာယ ချိတ်ဆက်တယ်။
Debate
(2) Introduction - Argument - Evidence - Counter argument - Conclusion
Reflection
(3) Description - Comparison - Implication - Application
Proposal-Based
(4) Situation - Problem - Solution - Evaluation
Narration
(5) Observation - Reflection - Connection - Projection
Academic
(6) Claim - Reasoning - Evidence - Reinforcement
Essays
(7) Hook - Context - Thesis - Argumentation - Recap
Philosophical Essays
(😎 Question - Exporation - Conclusion
Story
(9) Narration - Exposition - Climax - Resolution
ဒီပုံစံတွေဟာ အသေသဘောရယ်လို့ မဟုတ်ပေမယ့် များသောအားဖြင့် စာဆိုတို့ လက်တွေ့ပြီး ဒီသဘောနှင်နှင် အကြိမ်ကြိမ်သုံးနှုန်း ဖော်ဆောင်ကြတဲ့ ''စာစကားအဆင်ကွက်တွေ'' ဖြစ်ပါတယ်။ တခုချင်းစီကို အသေးစိတ်ရေးလို့ရတဲ့အပြင် ပုံစံကွဲတွေ ဖြာထုတ်ပေးလို့လည်း ရပါသေးတယ်။ ပုံစံတခုချင်းပါ Elements အစိတ်အပိုင်းများဟာလည်း တကျမ်းနဲ့တကျမ်း သုံးနှုန်းခေါ်ဝေါ်ပုံချင်း မတူတတ်ကြပေမယ့် လိုရင်းသဘောတရားကတော့ ဆင်ဆင်တွေပဲဖြစ်တယ်။ စာဖတ်ရင်း နာရင်း မှတ်သားစိတ်ဖြာ အတုယူဖန်တီးတတ်ကြပါစေ။

ဆရာ zaw min-oo facebook မှ