၁၄ ရာစုမှ စစ်သည်တော်၏ မျက်နှာကို ပြန်လည်ဖော်ထုတ်ခြင်း
၁၃၆၁ ခုနှစ်ရဲ့ နွေရာသီတစ်ခုမှာ ဒိန်းမတ်ဘုရင် ဗော်လ်ဒီမာ (Valdemar IV) ရဲ့ တပ်တွေဟာ ဆွီဒင်နိုင်ငံရဲ့ အကြီးဆုံးကျွန်းဖြစ်တဲ့ ဂေါ့တ်လန် (Gotland) ကို ကမ်းခြေကနေ ချဉ်းကပ်လာခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်ကတော့ ဟန်ဆီတစ်အဖွဲ့ (Hanseatic League) ရဲ့ အရေးပါတဲ့ ကုန်သွယ်ရေးဗဟိုချက်ဖြစ်တဲ့ ဗစ်စ်ဘီ (Visby) မြို့ကို သိမ်းပိုက်ဖို့ပါ။
ဒေသခံတောင်သူလယ်သမားတွေဟာ ဒိန်းမတ်တို့ရဲ့ကျူးကျော်မှုကို အင်အားမမျှတဲ့ကြားက ရွပ်ရွပ်ချွံချွံခုခံတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပေမယ့် အဆုံးမှာတော့ အရေးနိမ့်ခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီ ဗစ်စ်ဘီတိုက်ပွဲ (သို့မဟုတ်) ဂေါ့တ်လန်တိုက်ပွဲဟာ သမိုင်းမှာ သွေးစွန်းခဲ့တဲ့ အဖြစ်အပျက်တစ်ခုအဖြစ် ကျန်ရစ်ခဲ့ပါတယ်။
ခုဆိုရင်တော့ နှစ်ပေါင်း ၆၀၀ ကျော်ကြာပြီးတဲ့နောက်မှာ သိပ္ပံပညာရဲ့ အကူအညီနဲ့ အဲဒီတိုက်ပွဲမှာ ကျဆုံးခဲ့တဲ့ စစ်သည်တော်တစ်ဦးရဲ့ မျက်နှာကို ပြန်လည်မြင်တွေ့ခွင့် ရရှိခဲ့ပါပြီ။
ဘရာဇီးလ် ဂရပ်ဖစ်ဒီဇိုင်နာ Cícero Moraes ဦးဆောင်တဲ့ သုတေသနအဖွဲ့ဟာ အဆင့်မြင့် မှုခင်းဆေးပညာ နည်း စနစ်တွေကို အသုံးပြုပြီး ဒီစစ်သည်တော်ရဲ့ မျက်နှာကို ပြန်လည်ပုံဖော်နိုင်ခဲ့တာပါ။
သုတေသီတွေဟာ ဗစ်စ်ဘီမြို့အနီးက အစုလိုက်အပြုံ လိုက်မြှုပ်နှံထားတဲ့ သင်္ချိုင်းတစ်ခုမှာတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ ဦးခေါင်း ခွံကို အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။
ပထမဦးစွာ photogrammetry နည်းပညာကို အသုံးပြုပြီး ဦးခေါင်းခွံရဲ့ တိကျတဲ့ 3D ပုံစံကို ဖန်တီးခဲ့ပါတယ်။
ဒီနည်းပညာဟာ ဓာတ်ပုံမြောက်မြားစွာကို ရိုက်ယူပြီး အဲဒီကနေမှ အလျား၊ အနံ၊ အနက် အစရှိတဲ့ အတိုင်း အ တာတွေကို တိကျစွာ ထုတ်ယူနိုင်တဲ့ နည်းပညာဖြစ်ပါတယ်။
ပြီးတဲ့အခါမှာတော့ CT scan အချက်အလက်တွေနဲ့ အခြားသော စာရင်းအင်းဆိုင်ရာ အချက်အလက်တွေကို အသုံးပြုပြီး မျက်နှာပေါ်က တစ်ရှူးအထူတွေကို ခန့်မှန်းကြပါတယ်။
ဒီအဆင့်ဟာ မျက်နှာကို အမှန်နဲ့ အနီးစပ်ဆုံး ပုံဖော်နိုင်ဖို့အတွက် အလွန်အရေးပါပါတယ်။ နောက်ဆုံးမှာတော့ အရိုးပေါ်မှာ တစ်ရှူးတွေကို တည်ဆောက်ပြီး မျက်နှာတစ်ခုလုံးကို ပြန်လည်ပုံဖော်ခဲ့ပါတယ်။ ပြန်လည်ပုံဖော်ထားတဲ့ မျက်နှာဟာ အသက် ၃၀ နဲ့ ၄၀ ကြားလောက်ရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းရတဲ့ အမျိုးသားတစ်ဦးရဲ့ ပုံရိပ်ကို ပြသနေပါတယ်။
ဆံပင်နဲ့ မုတ်ဆိတ်မွေး အနက်ရောင်ရှိပြီး မျက်နှာရဲ့ ဘယ်ဘက်ခြမ်းမှာတော့ ပုဆိန် (သို့မဟုတ်) အလားတူ လက်နက်ကြီးတစ်ခုခုနဲ့ ခုတ်ခံထားရတဲ့ ဒဏ်ရာအကြီးကြီးကို ထင်ထင်ရှားရှား တွေ့မြင်ရပါတယ်။ ဒီဒဏ်ရာဟာ မေးရိုးကနေ ဘယ်ဘက်ပါးရိုးအထိ ရောက်ရှိနေပြီး သေစေနိုင်လောက်တဲ့ ဒဏ်ရာဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ဒီသုတေသနဟာ အတိတ်က လူတစ်ဦးရဲ့ မျက်နှာကို ပြန်လည်မြင်တွေ့ခွင့် ရရှိစေရုံသာမက အလယ်ခေတ်က ဘဝတွေရဲ့ ကြမ်းတမ်းမှု၊ တိုက်ပွဲတွေရဲ့ ရက်စက်မှုတွေကိုပါ ဖော်ပြနေပါတယ်။ Cícero Moraes ရဲ့ အဆိုအရ "ဒီမျက်နှာကို ပြန်လည်ပုံဖော်ခြင်းအားဖြင့် အဲဒီခေတ်က လူတွေ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတဲ့ အခက်အခဲတွေ၊ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ပိုမိုနားလည်နိုင်ဖို့ အခွင့်အရေး ရရှိခဲ့ပါတယ်" လို့ ဆိုပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ဒီတွေ့ရှိမှုဟာ သမိုင်းဆိုင်ရာ အထောက်အထားတွေကို သိပ္ပံနည်းကျ စိစစ်မှုတွေနဲ့ ပေါင်းစပ်ပြီး အတိတ်ကို ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာ နားလည်နိုင်စေတဲ့ အကောင်းဆုံး သာဓကတစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
#သမိုင်း #သိပ္ပံ #အလယ်ခေတ် #မှုခင်းဆေးပညာ #visby #gotland #battleofgotland #cíceromoraes #facialreconstruction