ရေခဲသေတ္တာဆိုတာ အိမ်တိုင်းရဲ့မီးဖိုချောင်မှာ မရှိမဖြစ်ပစ္စည်းတစ်ခုအဖြစ် မရောက်ရှိလာခင် ရှေးရှေးတုန်းက အစားအသောက်တွေကို မပုပ်မသိုးအောင် ထိန်းသိမ်းရတာဟာ တကယ့်ကို ကြီးမားတဲ့စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုပါ။
အထူးသဖြင့် နို့လိုမျိုး အလွယ်တကူ ပျက်စီးတတ်တဲ့ အစားအစာတွေကို လတ်ဆတ်နေအောင် ထိန်းသိမ်းဖို့ဆိုတာ ပိုပြီးခက်ခဲပါတယ်။
ဒီလိုခက်ခဲတဲ့ အခြေအနေမှာ ရုရှားနဲ့ အရှေ့ဥရောပက ရှေးခေတ်လူတွေဟာ ထူးဆန်းပေမယ့် ထိရောက်တဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုကို အသုံးပြုခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒါကတော့ နို့ထဲကို ဖားတစ်ကောင် ထည့်ထားလိုက်တာပါပဲ။
ဖားကို နို့ထဲထည့်တယ်ဆိုတော့ စဉ်းစားကြည့်ရင် ရွံစရာကောင်းတယ်လို့ ထင်ရပေမယ့်၊ ဒီနည်းလမ်းဟာ အမှန်တကယ်ပဲ အလုပ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီနည်းလမ်းဟာ ထိရောက်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းကတော့ ဖားမျိုးစိတ်တချို့ရဲ့ အရေပြားကနေ စွန့်ထုတ်တဲ့ ပဋိဇီဝပစ္စည်း (Antimicrobial Peptides - AMPs) တွေဟာ ဘက်တီးရီးယားတွေ ပေါက်ဖွားမှုကို ဟန့်တားပေးနိုင်လို့ပါပဲ။
ဒီဖားတွေရဲ့ အရေပြားက စွန့်ထုတ်တဲ့ ပစ္စည်းတွေဟာ နို့ကို သိုးစေတဲ့ အီးကိုလိုင် (E. coli) နဲ့ စတက်ဖီလိုကောကပ်စ် အောရီးယပ်စ် (Staphylococcus aureus) လို ဘက်တီးရီးယားတွေကို နှိမ်နင်းနိုင်တယ်ဆိုတာကို ခေတ်သစ်သိပ္ပံနည်းကျ သုတေသနတွေမှာ အတည်ပြုထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါဆိုရင် ဖားက နို့ထဲမှာ ဘယ်လိုနေလဲ။ သေသွားမှာပေါ့လို့ ထင်စရာရှိပေမယ့် တကယ်တမ်းမှာတော့ ဖားအများစုဟာ နို့ထဲမှာ အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ အသက်ရှင်နိုင်ကြပါတယ်။
ဖားတွေဟာ အရေပြားကနေ အသက်ရှူနိုင်တဲ့အတွက် နို့မျက်နှာပြင်ပေါ်မှာ ခေါင်းလေးဖော်ထားနိုင်ရင် အသက် ဆက်ရှင်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဖားလေးခမျာ နို့ထဲမှာ ပျော်ရွှင်နေမှာ မဟုတ်တာတော့သေချာပါတယ်။
ယနေ့ခေတ်မှာတော့ ရေခဲသေတ္တာတွေ နဲ့ နို့ကို ပိုးသတ်တဲ့ နည်းပညာ (pasteurization) တွေ ပေါ်လာပြီဖြစ်တဲ့အ တွက် ဒီနည်းလမ်းကို အသုံးပြုစရာ မလိုတော့ပေမယ့် ဒီရိုးရာဓလေ့ဟာ ရှေးဦးကာလ အစားအစာ ထိန်းသိမ်းနည်းတွေထဲက သဘာဝနည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို မီးမောင်းထိုးပြနေပါတယ်။
#knowledge