ဆောင်းရာသီတွင်အဖြစ်များသည့် ဖျားနာခြင်းများ ( Common Winter Illnesses)....
လူကြီး လူငယ်နှင့် ကလေးသူငယ်များ
ပါ ဖျားနာခြင်းကို ဥတုသုံးပါးမရွေး ဖျားနာခြင်း ဖြစ်စေပါသည်။ အချိန်အခါမရွေး ဖြစ်တတ်ကြပေမဲ့ ယခုလိုဆောင်းရာသီလတွင် သာမန်ဖျားနာခြင်းနှင့် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် ဖျားနာခြင်းများ ရှိလာကြပါသည်။ ဆောင်းရာသီအတွင်း အဖြစ်များသော ဖျားနာခြင်းရောဂါများကိုသိရှိကြပြီး မိမိကိုယ်ခန္ဓာအတွက် ဖျားနာခြင်း မဖြစ်အောင် ကြိုတင်ကာကွယ်စားနေထိုင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။
ဆောင်းရာသီကာလတွင် အဖြစ်များကြသည်မှာ တုပ်ကွေး ၊ အအေးမိခြင်း၊ အဆုတ်လေပြွန်များရောင်ရမ်းခြင်း၊ လည်ချောင်းနာခြင်းနှင့်
အထက်လန်အောက်လျှောတို့ အဖြစ်များကြပါသည်။
တုပ်ကွေး Influenza(flu)က ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့်ဖြစ်စေသည့် အသက်ရှုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။တုပ်ကွေးဖျားနာလျှင် ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲးလာခြင်း၊ နှာရည်ယို နှာပိတ်ခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊လည်ပင်နားခြင်း၊ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်အားနည်းခြင်း၊ ကိုယ်အပူမြင့်ဖျားခြင်းနှင့်ချမ်းတုန်ခြင်းတို့ဖြစ်ပါသည်။
တုပ်ကွေးဖြစ်လျှင် တပတ် ဆယ်ရက်အတွင်း ပျောက်ကင်းသွားကြတာများကြပေမဲ့ အသက်ကြီးရင့်သူ ငယ်ရွယ်သူကလေးသူငယ်တွေမှာဖြစ်လျှင် အထူးဂရုစိုက်ဖို့လိုအပ်ပါသည်။
အအေးမိခြင်း (Common cold)က တုပ်ကွေးလိုလက္ခဏာများတူညီပေမဲ့ တုပ်ကွေးကဲ့သို့ ပြင်းထန်ခြင်း မရှိကြပါ ။ အအေးမိဖျားနာခြင်းအဓိကဖြစ်စေတာက Rhinovirus ကြောင့်ဖြစ်ပါသည် ။အအေးမိဖျားနာပါက ကိုယ်စိတ်မအိမသာ ဖြစ်စေခြင်း၊အကြောတက်ခြင်း၊နှာစေခြင်းနှင့်ခေါင်းကိုက်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။နောက်ဆက်တွဲအနေဖြင့် နားစည်ရောင်ခြင်း၊ နားကိုက်ခြင်း၊
နာပြည်ယိုခြင်း၊ ပန်းနာရင်ကျပ်
ပိုးဝင်ပြီး လေပြွန်ရောင်ခြင်းနှင့်နမိုးနီးယား ဖြစ်တတ်ပါသည်။
အဆုတ်လေပြွန်ငယ်များရောင်ရမ်းခြင်း (Bronchiolitis)မှာများသောအားဖြင့်ရာသီဥတုအေးတဲ့ အချိန်တွင်အဖြစ်များပါသည်။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါဖြစ်သည့် (RSV Bronchiolitis) အများစုမှာ syncytial virus (RSV) ကြောင့်ဖြစ်ပါသည်။ ရောဂါလက္ခဏာမှာ အအေးမိတုပ်ကွေးရောဂါနဲ့ ဆင်တူပါတယ်။ ကိုယ်ပူခြင်း၊ဖျားခြင်း၊ ပြင်းထန်စွာချောင်းဆိုးခြင်း၊နှာချေခြင်း၊ခေါင်းကိုက်ခြင်းနှင့်အသက်ရှူကျပ်ခြင်းတို့ဖြစ်ပါသည်။ အဆုတ်လေပြွန်တွေ ရောင်ရမ်းခြင်းက ရက်ပိုင်းတွင်းပျောက်ကင်းနိုင်သလို ရက်ကြာကြာလည်းဖြစ်တတ်ပါသည်။
လည်ချောင်းနာခြင်းအပိုင်းမှာ အအေးမိဖျားနာ နာခြင်းနှင့် သာမန်နာခြင်းတို့နှင့် မတူညီပါ Strep ရောဂါပိုးကြောင့်ဖြစ်သောလည်ချောင်းနာခြင်း
(Strep Throat )သည် လည်ခေါင်းကို ပြင်ထန်းစွာနာကျင်စေပါသည်။ Strep ကြောင့် အစားအသောက်ပျက်ခြင်း၊အာသီးတွင် ပြည်တည်ခြင်း၊ ရောင်ရမ်းခြင်း၊ဖျားနာခြင်း၊ခေါင်းကိုက်ခြင်းနှင့်အစာအရည် မျိုချခက်ခြင်းဖြင့် လည်ပင်းနာဖြစ်လာစေပါသည်။ အချိန်ကြာလာပါက အဆစ်များကိုက်ခြင်းနှင့် ကျောက်ကပ်ရောင်ရမ်းလာတတ်ပါသည်။
အထက်လန်အောက်လျှော(Stomach Flu)မှာ Norovirus၊Rotavirusကြောင့်
အများအားဖြင့်ဖြစ်ခါ ရုတ်တရက်ပြင်းထန်စွာ အန်ခြင်းနှင့်ဝမ်းလျှောခြင်းကိုဖြစ်စေသည်။သွေးမပါသော ဝမ်းအရည်များသွားခြင်းများလာပြီး အားအင်ကျဆင်းခြင်းအတူ အဖျားငွေ့ငွေ့ဖျားပါသည်။ ရေဓာတ်ပါဆုံးရှုံးနည်းပါးလာသဖြင့် အာခေါင်ခြောက်ခြင်း၊မူးဝေခြင်းပါဖြစ်လာသည့်အပြင် ခေါင်းကိုက်လာခြင်း ကြွက်သားများနာခြင်း၊ မောလာခြင်းနှင့် ရက်ကြာနေပါက သတိမေ့ခြင်း
ဖြစ် လာနိုင်ပါသည်။
မိမိကိုယ်ကို အအေးမိခြင်းနှင့်ကူးစက်ဖျားနာခြင်းကင်းဝေစေရန်အတွက် ကြိုတင်ကာကွယ် စားသောက်နေထိုင်ရန်မှာ -
အပြင်သွားလာသည်အခါ Mask နှာခေါင်းစည်း တပ်ဆင် သွားလာပါ။
လက်ကို မကြာခဏ ဆေးကြောသန့်စင်ပါ။
တစ်ကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းမှုကို အလေးထား နေထိုင်ပါ။
ခန္ဓာကိုယ်နွေးနွေးထွေးထွေးဖြစ်စေဖို့အတွက် နွေးထွေးအောင်ဝတ်ဆင် နေထိုင်ပါ။
ဖျားနာသူများနှင့် တတ်နိုင်သမျှ ခပ်ဝေးဝေး နေပေးပါ။
ကိုယ်ခံအားမြှင့်စေသော အစားအစာများ၊ အသီးအရွက်များကို များများစားပါ။
အချို အဆိမ့်နှင့် အငန်ဓာတ်များသော အစားအစာများကို လျော့နည်းစားပါ။
ဟင်းလျာများကို ပူပူနွေးနွေးပြု့လုပ်စားပါ။
လိုအပ်သောရေပမာဏကို သောက်သုံးပေးပါ။
အိပ်ရေးဝဝ အိပ်စက်ပေးပါ။
နှာချေးချောင်းဆိုးပါက တစ်ခါသုံး စက္ကူတစ်ရှူးကို အသုံးပြု့ပါ။
တစ်နေ့တာအတွက် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား အားကစားတစ်ခုခု လုပ်ပါ။
Credit
#ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာဗဟုသုတများ
